Kanser tedavisinde son yıllarda yaşanan gelişmeler, karın zarı (periton) metastazı bulunan hastalar için yeni umutlar doğuruyor. Geçmişte tedavisi oldukça zor kabul edilen bu durum, modern tıbbi yaklaşımlar sayesinde artık daha kontrollü bir şekilde yönetilebiliyor. Medicana International İzmir Hastanesi Genel Cerrahi Uzmanı Prof. Dr. Koray Topgül, HIPEC ve PIPAC yöntemlerinin özellikle uygun hasta gruplarında yaşam süresini ve kalitesini artırmada önemli rol oynadığını belirtiyor.
Periton Metastazı Nedir?
Periton, karın boşluğunu kaplayan ve iç organları saran ince bir zar olarak tanımlanıyor. Bazı kanser türlerinde tümör hücreleri bu zara tutunarak metastaz oluşturabiliyor. Prof. Dr. Topgül’e göre periton metastazı en sık kolon, mide ve yumurtalık kanserlerinde görülüyor. Daha nadir olarak apendiks, pankreas, safra yolları ve meme kanserlerinde de ortaya çıkabiliyor.
Eskiden Sağkalım 6 Ayı Geçmiyordu
Geçmişte periton metastazı gelişen hastalarda yalnızca sistemik kemoterapi veya palyatif cerrahi uygulanıyordu. Bu nedenle hastaların yaşam süresi çoğu zaman 6 ayı bile aşmıyordu. Ancak son yıllarda geliştirilen yeni yöntemler sayesinde bu tablo değişmeye başladı.
HIPEC Yöntemi: Isıtılmış Kemoterapi
HIPEC (Hipertermik İntraperitoneal Kemoterapi), cerrahiyle tümörler temizlendikten sonra karın boşluğuna 42-43 dereceye ısıtılmış kemoterapi ilaçlarının verilmesiyle uygulanıyor. Bu yöntemle kemoterapi doğrudan tümör bölgesine ulaşıyor, ısı ise kanser hücrelerini tedaviye daha duyarlı hale getiriyor. Sistemik kemoterapiye göre yan etkisi daha düşük, etkinliği ise daha yüksek. Prof. Dr. Topgül, uygun seçilmiş kolon ve yumurtalık kanseri hastalarında HIPEC ile 5 yıllık sağkalım oranlarının %30-40’a kadar çıktığını ifade ediyor.
PIPAC Yöntemi: Basınçlı Aerosol Tedavisi
PIPAC (Basınçlı Aerosol Kemoterapisi) ise daha yeni bir tedavi yöntemi olarak öne çıkıyor. Laparoskopik yöntemle karın boşluğuna girilerek kemoterapi ilaçları sis şeklinde basınçlı olarak uygulanıyor. Daha az invaziv olan bu yöntem, tekrarlanabilir olmasıyla da avantaj sağlıyor. Cerrahi şansı olmayan ileri evre hastalarda bile hastalığın kontrol altına alınmasına katkıda bulunuyor. Ayrıca karın içi sıvı birikimini engellemesi, hastaların yaşam kalitesini artırıyor.
Uzmanların Ortak Görüşü: Multidisipliner Yaklaşım Şart
Prof. Dr. Topgül, her hastanın farklı değerlendirilmesi gerektiğini vurguluyor. Bu nedenle HIPEC ve PIPAC yöntemlerinin mutlaka deneyimli merkezlerde ve multidisipliner ekipler tarafından uygulanması büyük önem taşıyor. Özellikle yumurtalık kanserinde yaşam süresini uzatan, mide kanserinde ise yaşam kalitesini artıran sonuçların elde edildiğini belirterek, periton metastazı için artık daha umut verici tedavi seçeneklerinin bulunduğunu ifade ediyor.
