Türkiye’de milyonlarca emekli gözünü ocak ayında maaşlara yapılacak artışa çevirmiş durumda. Enflasyon verileri netleştikçe, masada hangi oranların daha güçlü ihtimal olduğu da daha çok konuşuluyor. SGK Uzmanı İsa Karakaş’ın yaptığı hesaplamalar ve kulis değerlendirmeleri, özellikle seyyanen zam ve refah payı beklentisi olan emeklilerin dikkatini çekiyor.
Karakaş’ın emekli maaşlarına ilişkin değerlendirmesi, hem en düşük maaş alanları hem de kök maaşı daha yüksek olanları ayrı ayrı ilgilendiriyor. Çünkü ocak zammında sadece enflasyon oranı değil, taban aylıkta yapılabilecek olası düzenleme de belirleyici olacak.
Enflasyona göre zam oranı yüzde 12–13 aralığında
Şu anda beş aylık enflasyona göre oluşan zam oranı yüzde 11,21 seviyesinde. Aralık ayı verisinin eklenmesiyle birlikte, ocak ayında SSK, Bağ-Kur ve diğer emekli grupları için refah payı hariç yüzde 12 ile 13 arasında bir artışın öne çıktığı hesaplanıyor.
Karakaş’ın aktardığı örneklere göre:
- En düşük emekli aylığı olarak ödenen 16.881 liralık taban rakama, aynı şekilde zam uygulanırsa tutar yaklaşık 18.942 liraya çıkabilecek. Bunun için yeni bir yasal düzenleme gerekiyor.
- Kök maaşı 18.500 lira olan bir emeklinin aylığı, bu oranlarla yaklaşık 20.759 liraya yükselebiliyor.
- 35.300 lira maaş alan bir emekli ise 39.610 lira civarında bir tutarı şimdiden “garantilemiş” görünüyor.
- Bu hesaplar, yalnızca enflasyon verilerine dayalı. Yani herhangi bir ek refah payı ya da seyyanen artış bu tablonun dışında tutuluyor.
Seyyanen zam ve refah payı beklentisi şimdilik zayıf
Emeklilerin en çok merak ettiği başlıklardan biri de, enflasyon farkına ek olarak seyyanen zam veya refah payı verilip verilmeyeceği. Karakaş’ın kulis bilgilerine dayanarak yaptığı değerlendirmede, şu aşamada seyyanen zamma dair olumlu bir iz görülmediği, refah payı için de net bir sinyal alınmadığı ifade ediliyor.
Özellikle kök maaşı 15 bin lira ve altında olanlar açısından tablo daha kritik. Eğer taban aylıkta yeni bir artış yapılmazsa, bu grupta yer alan bazı emeklilerin, teknik hesaplamalar nedeniyle ocak ayında “sıfır zam” riskiyle karşılaşabileceği uyarısı dikkat çekiyor.
Tüm bu göstergeler, ocak zammında temel belirleyicinin enflasyon oranı olacağını, ekstra iyileştirmeler konusunda ise kararın siyasi ve ekonomik koşullara bağlı olarak son anda şekillenebileceğini düşündürüyor. Emekliler ise bir yandan rakamları takip ederken, diğer yandan en düşük aylıkların yeniden ele alınacağı olası bir düzenlemeye dair gelişmeleri bekliyor.
