Genel Cerrahi Uzmanı Prof. Dr. Alihan Gürkan, pankreas kanserinin en ölümcül kanser türlerinden biri olduğuna dikkat çekerek, sigara ve obezite gibi risk faktörlerinin hastalığın görülme oranını her geçen gün artırdığını belirtti. Gürkan, özellikle erken teşhisin hastalığın seyrinde kritik bir rol oynadığını vurguladı.
“Geç Belirti Verdiği İçin Sessiz Katil” Olarak Biliniyor
Modern tıbbın en zorlu hastalıklarından biri olarak kabul edilen pankreas kanseri, genellikle geç dönemde fark ediliyor. Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) verilerine göre 2022 yılında dünya genelinde yaklaşık 500 bin yeni vaka tespit edilirken, Türkiye’de her yıl 5 binden fazla kişi bu hastalığa yakalanıyor.
Memorial Antalya Hastanesi Genel Cerrahi Bölüm Başkanı Prof. Dr. Alihan Gürkan, 1-30 Kasım Pankreas Kanseri Farkındalık Ayı kapsamında yaptığı açıklamada, “Pankreas kanseri erken evrede belirti vermediği için çoğu hasta tanı aldığında hastalık ileri safhadadır” ifadelerini kullandı.
Belirtiler İleri Evrede Ortaya Çıkıyor
Pankreasın midenin arkasında yer alan ve sindirim enzimleri ile insülin gibi hormonları salgılayan hayati bir organ olduğunu hatırlatan Prof. Dr. Gürkan, hastalığın genellikle pankreas bezindeki hücrelerin kontrolsüz çoğalmasıyla başladığını söyledi.
Gürkan, “Erken dönemde hiçbir belirti görülmeyebilir. Ancak ilerledikçe karın ağrısı, sarılık, iştahsızlık, kilo kaybı ve sindirim problemleri gibi belirtiler ortaya çıkar” dedi.
Sigara ve Obezite En Önemli Risk Faktörleri
Prof. Dr. Gürkan’a göre sigara içen kişilerde pankreas kanseri riski 2 ila 3 kat artıyor. Türkiye’de sigara, tüm kanser ölümlerinin yaklaşık yüzde 30’undan sorumlu. Obezite ve tip 2 diyabet hastaları da yüksek risk grubunda yer alıyor. Ayrıca genetik faktörler, ileri yaş, kronik pankreatit ve sağlıksız beslenme alışkanlıkları da hastalığın gelişiminde etkili rol oynuyor.
Yaşam Tarzı Değişiklikleriyle Risk Azaltılabilir
Prof. Dr. Gürkan, pankreas kanserlerinin yüzde 30 ila 50’sinin önlenebilir nedenlere bağlı olduğunu belirterek, “Sigarayı bırakmak en etkili adımdır. Bıraktıktan 10 yıl sonra risk yarı yarıya azalır. Akdeniz tipi beslenme, ideal kiloyu koruma, alkolü azaltma ve diyabeti kontrol altında tutma da koruyucu etkiye sahiptir” dedi.
Erken Teşhis ve Cerrahi Tedavi Yaşam Süresini Uzatıyor
Gürkan, 50 yaş üstü bireylerin düzenli sağlık kontrollerini ihmal etmemesi gerektiğini vurguladı: “Karın ağrısı, sarılık veya ani kilo kaybı gibi belirtiler ciddiye alınmalıdır. BT, MR veya endoskopik ultrasonografi gibi görüntüleme yöntemleri erken tanıda hayati öneme sahiptir.”
Erken evrede teşhis edilen hastalarda cerrahi tedavinin başarı oranının yüzde 50’ye kadar çıktığını belirten Gürkan, “Whipple prosedürü adı verilen cerrahi yöntemle tümörlü dokular tamamen çıkarılabilir. Deneyimli merkezlerde uygulandığında 5 yıllık yaşam oranı yüzde 20-30 seviyelerine ulaşabiliyor” ifadelerini kullandı.
