Türkiye’de basın ve medya alanında yaşanan değişim, 2024 yılına ait istatistiklerle bir kez daha gözler önüne serildi. Basın İlan Kurumu ve Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) yayımladığı verilere göre, 2024 yılında resmi ilan yayınlama hakkına sahip gazete ve internet sitelerinin sayısında düşüş yaşandı. Bu durum, basılı yayıncılığın dijital mecralara geçiş sürecinde olduğunu açıkça ortaya koyuyor.
Gazetelerin Sayısı ve Tirajlarında Düşüş
2023 yılına kıyasla 2024 yılında resmi ilan yayımlayan gazete sayısı yüzde 11,9 oranında azalarak 753’e geriledi. Bu gazetelerin yüzde 95,9’unu yerel yayınlar oluştururken, yüzde 3,1’i ulusal, yüzde 1,1’i ise bölgesel yayınlardan oluştu.
Gazetelerin yıllık toplam tirajında da ciddi bir düşüş gözlemlendi. 2023’e göre yüzde 27,5 oranında azalan tiraj, 462 milyon 707 bin 383 olarak kayıtlara geçti. Bu tirajın büyük bir kısmı, yani yüzde 80,1’i ulusal gazetelere ait oldu. Bu veriler, geleneksel medyanın eski etkisini yitirdiğini ve okur kitlesinin dijital platformlara yöneldiğini gösteriyor.
İnternet Haber Sitelerinde Yükseliş
Basın İlan Kurumu verilerine göre, 2024 yılında resmi ilan yayımlayan internet haber sitesi sayısı 349 oldu. Bu platformlar, toplamda 9 milyar 292 milyon 640 bin 555 tekil ziyaretçiye ulaşarak önemli bir dijital trafik elde etti. Sayfa görüntüleme sayısı ise 46 milyar 714 milyon 549 bin 465’e ulaştı. Bu görüntülemelerin yüzde 68,6’sı genel kategoride yer alan haber sitelerinde gerçekleşti.
Dergilerde Aylık Yayın Tercihi Ön Planda
Resmi reklam yayımlayan dergiler arasında en yaygın yayın periyodu aylık oldu. Bu yayınların yüzde 51,9’u aylık, yüzde 13,5’i iki aylık, yüzde 12,4’ü haftalık ve yüzde 9,7’si üç aylık olarak yayımlandı. Günlük yayımlanan dergi oranı ise yalnızca yüzde 3,4’te kaldı.
Çalışan Profili ve Görev Dağılımı
2024 yılı itibarıyla resmi ilan yayımlayan gazetelerde toplam 4 bin 315 kişi istihdam edildi. Bu çalışanların eğitim düzeyine bakıldığında, yüzde 37,8’i lise ve dengi okul mezunu, yüzde 34,0’ı lisans mezunu, yüzde 14,0’ı lise altı, yüzde 11,9’u ön lisans ve yüzde 2,2’si yüksek lisans veya doktora mezunu. Görev dağılımında ise muhabirler yüzde 44,5 ile ilk sırada yer aldı.
İnternet haber sitelerinde görev yapan personel sayısı ise 3 bin 404 olarak kaydedildi. Bu alanda çalışanların yüzde 56,3’ü lisans mezunu. En çok görev yapılan unvan ise yüzde 39,7 ile muhabirlik oldu. Bunu yüzde 36,3 ile internet editörlüğü takip etti.
Yayın İçerikleri ve Tematik Dağılım
Toplam 2 bin 40 süreli yayının içerik türlerine göre dağılımına bakıldığında, yüzde 88,8’inin siyasi, haber ve güncel konulara odaklandığı görülüyor. Bu oran, medyanın temel işlevinin haber vermek ve kamuoyunu bilgilendirmek olduğunu bir kez daha ortaya koyuyor.
