Grip sezonunun açılmasıyla birlikte, geçen yıl ölüm vakalarına neden olan “sarı serum” veya “atom serum” tehlikesi yeniden gündemde. Türkiye Acil Tıp Vakfı ev sahipliğinde Antalya’da düzenlenen 5. Uluslararası Acil Tıp Kongresi sırasında acil tıp uzmanları uyarılarda bulundu.
Sarı Serum Ne İşe Yarıyor?
İstanbul Başakşehir Çam ve Sakura Şehir Hastanesi Eğitim Görevlisi Prof. Dr. Mücahit Kapçı, “Sarı serum, içeriğindeki B ve C vitaminleri gibi bileşenlerin etkisiyle sarı rengini alan, genellikle doktor reçetesi veya talimatı ile uygulanan, bağışıklık sistemini güçlendirerek, vücutta enerji artışı sağlayan bir destek tedavisidir. Halk arasında ‘atom serumu’ olarak da adlandırılıyor” dedi. Prof. Dr. Kapçı, “Doğru hastalıklarda ve doktor gözetiminde uygulandığında güvenli kabul edilse de bilinçsiz veya gereksiz kullanımı ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir” uyarısında bulundu.
Anafilaksi Gelişebilir
Prof. Dr. Kapçı, “Serumun içeriğindeki herhangi bir bileşene karşı alerjisi olan kişilerde kaşıntı, döküntü, kızarıklık, nefes darlığı ve anafilaksi gibi ciddi alerjik reaksiyonlar görülebilir. Bu nedenle kesinlikle hastane ortamı dışında yaptırılmamalıdır, yapılıyor ise de hastanede doktor tavsiyesi ve gözetiminde yapılması gerekir” ifadelerini kullandı.
Acil Servislerde Talep Artıyor
Hamidiye Şişli Etfal Acil Sorumlusu Doç. Dr. Ertuğrul Altınbilek, “Bu da günlük 1000 hastanın başvurduğu acil servislere 300 hastanın yani grip vakasının daha başvurması demek. Hastalarımızdan acil servislerde ‘Hocam sarı serum taksanız olmaz mı?’ sorusuyla çok karşılaşıyoruz. Evlerinde, iş yerlerinde yetkisiz kişiler ve uygun olmayan koşullarda takılan bu tip serumların yarattığı hayati risk ile acile gelen hastalarla çok karşılaşıyoruz” dedi.
Her Grip Döneminde Talep Artıyor
Sultangazi Haseki Eğitim Araştırma Hastanesi Acil Eğitim Şefi Prof. Dr. Özgür Söğüt, “Grip döneminde acil servislere başvurular artıyor. Her grip döneminde de hastaların ‘sarı serum’ talepleri artıyor. Hasta kendini sarı serum alınca iyi olacağına inandırmış. Oysa sarı serumun ağızdan alınan ilaçlardan bir farkı yok. Serum yerine ilaçlarını ağızdan alıp, istirahat edip, bol su içerek iyileşebilir” diye konuştu.
Evde Uygulamak Sakıncalı
Prof. Dr. Söğüt, “Hastaların bazen ‘Hocam yoğunsanız evde sarı serum taktırabiliriz’ dediğini söyleyerek, bu talebin yanlış olduğunu vurguladı. Evde uygulamak, yan etkiler ortaya çıktığında erken müdahale şansını ortadan kaldırır” dedi.
Bu Bir Tedavi Değildir
Gaziosmanpaşa Hastanesi Başhekimi ve Acil Tıp Uzmanı Doç. Dr. Mustafa Çalık, “Tıbbi olarak ‘sarı serum’ diye bir sıvı yoktur. Aslında bilimsel bir ilaç değil, alışkanlıkların, kolaycılığın ve bazen de hasta beklentilerinin bir ürünüdür. Sarı serum, bir tedavi değildir. Hiçbir klinik rehberde ‘sarı serum endikasyonu’ diye bir madde yoktur” diyerek, serumun plasebodan öteye gitmediğini belirtti.
