Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıkları Uzmanı Dr. Esra Tutal, aşırı zayıf, hareketsiz bir yaşam tarzına sahip ve kortizon kullanan kişilerin kemik erimesi açısından risk altında olduğunu belirtti. Tutal, “Kemik erimesi omurlarda, el bileğinde ve kalça kemiğinde kırılmalara yol açarak sakatlıklara, hatta ölümlere yol açabilir” ifadelerini kullandı.
Halk arasında ‘kemik erimesi’ olarak bilinen osteoporoz, kemiklerin zayıflayıp kırılgan hale gelmesi olarak tanımlanıyor. Liv Hospital Samsun Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıkları Uzm. Dr. Esra Tutal, Dünya Osteoporoz Günü’nde, hastalığın kemiklerin çok ufak travmalarda bile kolayca kırılmalarına neden olabileceğini söyledi.
Kırık Olana Kadar Belirti Vermeyebilir
Tutal, osteoporozun kırık oluşana kadar hastalarda genellikle belirti vermediğine dikkat çekti. En sık kalça, bel ve bilek kemiklerinde kırık görüldüğünü vurgulayan Tutal, şunları kaydetti:
"Osteoporoz hem kadınları hem de erkekleri etkileyen bir hastalıktır. Kemik erimesi çok ileri dönemlere kadar herhangi bir belirti vermez. İleri dönemlerde ise sırt ağrısı, bel ağrısı, boyun zamanla kısalması ve duruş bozukluğu (kamburluk) meydana gelir"
Zayıf ve Hareketsiz Kişiler Daha Fazla Risk Altında
Kemik yapımı ve yıkımının belli bir dengeyle ilerlediğini anlatan Tutal, yaşa bağlı değişimleri şöyle açıkladı:
"20 yaşına kadar kemik yapımı ön plandadır. 30 yaşına kadar maksimum kemik kitlesi oluşur. 30 yaşından sonra ise yıkım ön plana geçer. Maksimum kemik kitlesi ne kadar iyi ise vücut yıkımdan o kadar az etkilenir. Kadınlar, yaşlılar, ailesinde kırık öyküsü olanlar ve zayıf minyon yapılı olanlarda daha sık görülür. Ayrıca romatizma tedavisinde kullanılan kortizonlu ilaçlar, epilepsi ilaçları, kanser ilaçları, bazı mide ilaçları kullanmak, romatiod artrit, kanser, lupus, multipe myleom, böbrek, karaciğer hastalıkları gibi hastalıklar geçirmek, hareketsiz bir yaşama sahip olmak, sigara kullanmak, sık alkol kullanmak, besinlerle yeterince kalsiyum almamak, aşırı miktarda tiroit hormonu kullanmak, aşırı zayıf olmak, gereğinden daha az beslenmek ve zayıflama ameliyatı olmak da kemik erimesine neden olabilir. Kemik erimesi omurlarda, el bileğinde ve kalça kemiğinde kırılmalara yol açarak sakatlıklara hatta ölümlere yol açabilir"
Kemik Erimesi Doğru Beslenme ve Egzersizle Önlenebilir
Uzm. Dr. Tutal, hastalıktan korunmak için önerilerini şöyle paylaştı:
"Proteinden zengin beslenme kemik sağlığı için çok önemlidir. Vücut ağırlığının normal sınırlarda tutulması (aşırı zayıflık ve şişmanlıktan kaçınılması), kalsiyumdan zengin beslenmek (günlük 1000-1200 mg kadar kalsiyum besinlerle alınmalıdır) önemlidir. En iyi kalsiyum kaynakları az yağlı süt ürünleri, koyu yeşil sebzeler, balık ve soya ürünleridir. D vitamini, kalsiyumun bağırsaklardan emilimi için gereklidir. Bunun bir kısmını güneşten karşılasak da genellikle günlük 600-800 ünite D vitamini takviyesi gerekmektedir. Günlük düzenli yapılan egzersiz (yürüyüş gibi) kemiklerin güçlenmesini sağlar. 65 yaş üstü kadınlar, 70 yaş üstü erkekler ve risk faktörü olanlar ise daha erken yaşlardan itibaren her yıl düzenli olarak kemik taraması (kemik mineral dansitometri) yaptırıp, henüz kırık oluşmadan tanı konulabilirse hastalığın tedavisi mümkündür."
