150,4 milyar adet sigara tüketilirken, devletin kasasına da tütün kaynaklı rekor düzeyde vergi geliri girdi. Uzmanlar ise bu artışın, tütünle mücadele politikalarının etkisizliğini gözler önüne serdiğini belirtiyor.
2024’te Tüketim Patladı, Vergi Geliri Tavan Yaptı
2024 yılında Türkiye genelinde tüketilen sigara miktarı 150,4 milyar adede yükselerek tarihi bir rekora imza attı. Bu olağanüstü tüketim artışı, devletin tütün mamullerinden elde ettiği özel tüketim vergisi (ÖTV) gelirlerine de doğrudan yansıdı. Hazine, yalnızca bu kalemden 309,3 milyar TL vergi geliri elde etti. Bu rakam, hedeflenen 251,3 milyar TL’lik beklentiyi büyük ölçüde aşmış oldu.
2023 yılında ise aynı kalemden elde edilen gelir 176,6 milyar TL seviyesindeydi. Yani yalnızca bir yıl içerisinde tütün kaynaklı vergi gelirlerinde yaklaşık %75’lik bir artış yaşandı.
2025’in İlk 4 Ayında Şimdiden 123 Milyar TL Gelir
2025 yılı henüz tamamlanmamışken, yılın ilk dört ayında tütün ve sigara ürünlerinden elde edilen ÖTV geliri 123,2 milyar TL’ye ulaştı. Maliye Bakanlığı’nın tahminlerine göre, yıl sonu itibarıyla bu rakamın 455,7 milyar TL’yi bulması bekleniyor. Bu durum, sigara tüketiminin sadece sağlık değil, aynı zamanda ekonomik açıdan da devasa bir sektör haline geldiğini gösteriyor.
Her 3 Kişiden 1’i Sigara Kullanıyor
Nefes’te yer alan habere göre İzmir Ekonomi Üniversitesi Göğüs Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Oğuz Kılınç, Tarım ve Orman Bakanlığı Tütün ve Alkol Dairesi Başkanlığı verilerine dikkat çekerek, Türkiye’de 15 yaş üstü her üç bireyden birinin sigara kullandığını belirtiyor. Kılınç, “Bu rakamlar, tütünle mücadelede yürütülen çalışmaların ya etkisiz kaldığını ya da uygulanmadığını gösteriyor,” diyerek önemli bir uyarıda bulunuyor.
Toplum Sağlığı Tehlikede, Ancak Ekonomik Getiri Büyük
Tütün ürünleriyle mücadele adına farkındalık kampanyaları ve yasal düzenlemeler sürdürülse de, sigara kullanımındaki bu artış, sağlık açısından endişe verici bir tabloyu ortaya koyuyor. Uzmanlar, yalnızca vergisel kazançlara odaklanmanın uzun vadede toplum sağlığına ciddi zararlar verebileceğini belirtiyor.
Devlet için önemli bir gelir kapısı haline gelen tütün mamulleri, diğer yandan sağlık sistemine yük getiren en büyük etkenlerden biri olmayı sürdürüyor. Gelinen noktada, denetimlerin artırılması ve caydırıcı politikaların daha kararlı şekilde uygulanması gerektiği açıkça görülüyor.
