Medicana Sağlık Grubu İç Hastalıkları Uzmanı Uzm. Dr. Murtaza Çit, halk arasında “kelebek hastalığı” olarak bilinen lupus hakkında önemli değerlendirmelerde bulundu. Hastalığın özellikle kadınlarda çok daha yüksek oranda görüldüğüne dikkat çeken Dr. Çit, geciken tanının hayati riskler doğurabileceği konusunda uyardı.
Kelebek Görüntüsü Hastalığın Sadece Bir Yüzü
Lupus çoğu zaman yüzde burun ve yanak bölgesinde oluşan kızarıklıklarla fark edilse de, Dr. Çit bu görüntünün hastalığın yalnızca küçük bir kısmını temsil ettiğini belirtti. Lupusun kronik seyirli ve çok yönlü bir hastalık olduğunu vurgulayan Çit, vücudun birçok organında hasara yol açabildiğini dile getirdi.
Bağışıklık sisteminin yanlış çalışması sonucu eklemlerden akciğerlere, karaciğerden böbreklere kadar çok çeşitli dokuların etkilendiğini söyleyen Çit, "Bağışıklık hücrelerinin dokulara gösterdiği aşırı reaksiyon lupus tablosunu oluşturuyor" dedi.
Güneş Işığı ve Alerjenler Hastalığı Tetikleyebilir
Hastalığın kesin nedeni bilinmese de genetik yatkınlık ve çevresel tetikleyicilerin rol oynadığı biliniyor. Dr. Çit, güneş ışığı, radyasyon ve çeşitli alerjenlerin bağışıklık sistemini uyararak lupus atağını başlatabileceğini aktardı.
Lupus belirtileri oldukça geniş bir yelpazeye sahip. Halsizlik, yüksek ateş, kas ve eklem ağrıları, cilt döküntüleri ve yüzde kızarıklık en sık görülen belirtiler arasında yer alıyor. Eklemlerde şişlik oluşması nedeniyle hastalığın çoğu zaman romatizmal rahatsızlıklarla karıştırıldığını söyleyen Çit, özellikle romatoid artritle lupusun benzer semptomlar taşıdığına dikkat çekti.
Doğru Tanı İçin Alevlenme Dönemi Önemli
Lupus, dönemsel olarak alevlenen ve sakinleşen bir yapıya sahip olduğu için teşhisi güç olabiliyor. Hastaların şikâyetlerinin hafif olduğu dönemlerde doktora başvurması durumunda doğru tanının gecikebileceğini ifade eden Uzm. Dr. Çit, özellikle yüzde kızarıklık, eklem şişliği ve organlarda sıvı birikmesi gibi belirgin bulguların görüldüğü dönemlerde yapılan tetkiklerin daha net sonuç verdiğini söyledi.
Otoimmün panelde ANA pozitifliği, anti-dsDNA ve antifosfolipid antikorların varlığı lupus tanısında önemli göstergeler arasında yer alıyor.
Ömür Boyu Takip Gerektiren Bir Hastalık
Lupusun kadınlarda erkeklere göre 9 kat daha fazla görüldüğünü belirten Dr. Çit, hastalığın kontrol altına alınmadığında hayati organlarda kalıcı hasara yol açabileceğini ifade etti. Tedavide, bağışıklık sisteminin aşırı tepkisini baskılayan ilaçlar kullanılıyor. Alevlenme dönemlerinde yüksek doz kortizol tedavisi uygulanırken, bazı hastalarda immün sistemi baskılayan ek tedavilere ihtiyaç duyulabiliyor.
Tedavi sürecinin uzun soluklu olduğunu vurgulayan Çit, “Hastaların ömür boyu düzenli takip edilmesi gerekiyor” diyerek sözlerini tamamladı.
