Kış mevsiminin sert geçtiği Kastamonu’da hava sıcaklıklarının sıfırın altına düşmesiyle birlikte, yüzyıllardır kullanılan geleneksel Kastamonu fanilalarına ilgi yeniden artış gösterdi. Doğal pamuk ipliğinden üretilen ve yazın serin, kışın ise sıcak tutma özelliğiyle bilinen Kastamonu fanilası, hem sağlıklı yapısı hem de kültürel mirasıyla dikkat çekiyor.
2020 yılında Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından tescillenerek coğrafi işaret alan Kastamonu fanilası, geçmişten günümüze uzanan köklü bir geleneğin ürünü olma özelliğini taşıyor. Kurtuluş Savaşı yıllarında Kastamonulu kadınlar tarafından ev tezgâhlarında dokunarak cephedeki askerlere gönderilen bu fanilalar, bugün modern makinelerle ancak aynı özen ve ustalıkla üretilmeye devam ediyor.
Emekli Olduktan Sonra Baba Mesleğine Döndü
Kastamonu’da uzun yıllar muhasebecilik yaptıktan sonra emekli olan fanila ustası Mustafa Özeren, çocukluk yıllarında öğrendiği baba mesleğini yeniden sürdürmeye başladı. İl merkezindeki dükkânında pamuk fanila üretimi yapan Özeren, ortaokul döneminde babasına yardım ederek mesleğin inceliklerini öğrendiğini belirtiyor.
Emekliliğin ardından tamamen bu işe yöneldiğini ifade eden Özeren, “Hem geleneksel bir sanatı yaşatıyoruz hem de insan sağlığına faydalı ürünler üretiyoruz” diyerek fanila üretiminin kendisi için sadece bir meslek değil, aynı zamanda bir kültür mirası olduğunu vurguluyor.
Tamamen Pamuk, Tamamen Sağlıklı
Kastamonu fanilasını diğer ürünlerden ayıran en önemli özelliğin yüzde 100 pamuk ipliğinden üretilmesi olduğunu belirten Özeren, pamuklu yapının teri emdiğini ve vücudu dış etkenlere karşı koruduğunu söylüyor. Naylon içerikli ürünlerin aksine, pamuk fanilaların bronşit ve öksürük gibi sağlık sorunlarına yol açmadığını ifade eden usta, bu nedenle özellikle kış aylarında tercih edildiğini dile getiriyor.
Fanilaların desenleri örme aşamasında verilirken, ürünler daha sonra atlet ya da kollu fanila haline getirilmek üzere dikime gönderiliyor. Dikiş işlemlerinin tamamen el işçiliğiyle yapıldığını belirten Özeren, bu yöntemin ürünlerin dayanıklılığını ve kalitesini artırdığını söylüyor.
Yazın da Kışın da Kullanılıyor
Kastamonu fanilasının sadece kış aylarında değil, yaz mevsiminde de rahatlıkla kullanılabildiğini vurgulayan Özeren, pamuklu yapısı sayesinde terin vücutta kalmadığını ifade ediyor. “Terlediğinizde rüzgâra çıktığınızda hastalanmıyorsunuz. Pamuk teri emiyor ve vücudu dengede tutuyor” diyen Özeren, fanilaların doğru kullanıldığında en az dört yıl dayanabildiğini de sözlerine ekliyor.
Hem sağlıklı hem de uzun ömürlü olmasıyla öne çıkan Kastamonu fanilası, günümüzde geleneksel ürünlere ilgi duyan vatandaşların vazgeçilmezleri arasında yer almayı sürdürüyor.
