Sabahları yaşanan bazı bedensel belirtiler önemsiz gibi görünse de, uzmanlar bu saatlerdeki değişimlerin ciddi sağlık sorunlarının habercisi olabileceğini vurguluyor. Yapılan araştırmalara göre, kalp krizinin en ölümcül türü sabah saatlerinde meydana geliyor. Özellikle sabah yapılan bazı yaygın hatalar, kalp krizi riskini önemli ölçüde artırabiliyor. Peki sabah kalp krizine neden olan bu hatalar neler?
Her Yıl Milyonlarca İnsan Kalp Krizinden Hayatını Kaybediyor
Kalp krizi genellikle aniden ortaya çıktığı için müdahale şansı azalıyor. Ancak bazı erken belirtiler, tehlikeyi önceden haber verebiliyor. Yapılan bilimsel çalışmalar, "en ölümcül kalp krizlerinin sabah saatlerinde yaşandığını" ortaya koyuyor.
“Ölüm Riski Yüzde 20 Daha Fazla”
Harvard Tıp Okulu tarafından yapılan araştırmaya göre, sabah saatlerinde geçirilen kalp krizlerinin, kalp dokusunda %20 daha fazla hasara yol açtığı tespit edildi. 2011 yılında Heart dergisinde yayımlanan bulgular, özellikle "sabah altı ile öğlen arası" gerçekleşen krizlerin daha tehlikeli olduğunu gösteriyor.
Borja Ibanez, "Çalışmamızda, sabah meydana gelen olaylar daha fazla hasarla ilişkilendirildi. Bağlantı tartışmalı olarak oldukça güçlü," dedi. Harvard'ın bu çalışması, sirkadiyen ritim ile kalp krizi riski arasında doğrudan bağlantı kuran ilk araştırmalardan biri olarak öne çıkıyor.
Kan Pıhtısı Riski Sabah Daha Yüksek
2020’de Trends in Endocrinology and Metabolism dergisinde yayımlanan araştırmalar, modern yaşam tarzının sirkadiyen ritmi bozduğunu ve bunun kalp sağlığı üzerinde olumsuz etkiler yarattığını belirtiyor. Sabah saatlerinde vücutta daha yüksek seviyede PAI-1 hücresi bulunduğu düşünülüyor. Bu hücrelerin fazla olması, "kalp krizine neden olabilecek kan pıhtısı" oluşma ihtimalini artırıyor.
Harvard’ın çalışmasında da sabah kalp krizi geçiren bireylerin, günün diğer saatlerine göre daha yüksek PAI-1 seviyelerine sahip olduğu belirlendi.
Kalp Krizine Yol Açabilecek Sabah Alışkanlıkları
Prof. Srinath Reddy, kalp krizine zemin hazırlayan bazı sabah alışkanlıklarına dikkat çekiyor: Yetersiz uyku, susuzluk, kontrolsüz egzersiz ve altta yatan kalp rahatsızlıkları büyük risk faktörleri. Uzmanlara göre, sabah saatlerinde kalp krizini önlemenin en etkili yolu, “iyi bir gece uykusu almak” ve “yoğun egzersizden kaçınmak”.
7 Saatten Az Uyku Kalp Riskini Artırıyor
CDC’nin (ABD Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezleri) açıklamasına göre, geceleri 7 saatten az uyuyan bireylerin kalp hastalıklarına yakalanma riski daha yüksek. Uyku kalitesinin düşük olması, tansiyon problemleriyle birlikte kalp krizine giden süreci hızlandırabiliyor.
Sabah Egzersizlerine Dikkat!
Esnek çalışma saatlerine sahip olanların, egzersizleri öğleden sonra yapmaları veya sabahları düşük tempolu hareketlerle başlamaları öneriliyor. Yüksek tempolu egzersizlerin, ani kalp durması riskini artırabileceği vurgulanıyor. Cleveland Clinic’e göre, “Kronik doğa sporları eğitimi ve dayanıklılık etkinliklerinde yarışmak kalp hasarına ve ritim bozukluklarına yol açabilir.”
