Kira piyasasında yaşanan sorunlar her geçen yıl daha görünür hâle gelirken, kiralama şartları da giderek çeşitleniyor. Yükselen fiyatlar, artan uyuşmazlıklar ve güven sorunu, hem kiracıları hem de ev sahiplerini yeni tedbirler almaya itiyor. Bu tedbirlerden biri de son dönemde dikkat çeken “senetle kira” uygulaması. Artık bazı ev sahipleri, yıllık sözleşmelerde her ay için ayrı bir senet düzenlenmesini talep ediyor. Bu durum, kiracılar arasında önemli bir tedirginlik oluştururken, hukuki çerçevesi de merak konusu.
Ev Sahipleri Neden Senet Talep Ediyor?
Kira ödemelerinde yaşanan aksaklıklar nedeniyle bazı mal sahipleri farklı güvence yöntemlerine yönelmiş durumda. Kefil istemek, sabıka kaydı talep etmek, banka hesap özeti görmek ya da Findeks raporu istemek artık pek çok bölgede standart hâle geldi. Ancak senet talebi, daha bağlayıcı bir niteliği olduğu için ayrı bir tartışma yaratıyor. Çünkü bir senedin ödenmemesi, doğrudan icra sürecini tetikleyebiliyor.
Gayrimenkul Hukuku Uzmanı Ali Güvenç Kiraz, ev sahibinin kira borcunu garanti altına almak için senet talep edebileceğini, bu konuda Yargıtay’ın da hukuka aykırı bir yön görmediğini belirtiyor. Buna rağmen uzmanlar, kiracıların her önlerine konan senedi imzalamamaları gerektiğini sıkça vurguluyor.
Depozito Senedi Üç Ayı Aşamaz
NTV’den Canan Yıldırım’ın aktardığı bilgilere göre, depozito için düzenlenen senetlerde üst sınır net: Üç aylık kira bedelini aşan hiçbir senet hukuken geçerli sayılmıyor. Bu sınırın üzerindeki talepler hem Borçlar Kanunu’na hem de “kiracı aleyhine düzenleme yasağına” aykırı kabul ediliyor. Ayrıca demirbaşlar, apartman giderleri veya olası eşya zararları için senet düzenlenmesi zorunlu değil. Uzmanlar, kiracıların özellikle bu tür taleplere karşı dikkatli olması gerektiğinin altını çiziyor.
Kiracılar Senet İmzalarken Neye Dikkat Etmeli?
Senet, kiracı açısından aynı anda iki ayrı borç doğurabilecek bir risk oluşturuyor: Hem kira borcu hem de senedin ödeme yükümlülüğü. Bu nedenle senet düzenlenecekse, kira sözleşmesine ek bir protokolle ilişkilendirilmesi gerekiyor. Senedin hangi amaçla verildiği, senet numaraları, vade tarihleri ve tüm detayların açıkça yazılması olası uyuşmazlıkları önlüyor.
Kira sürecinde hem kiracının hem de ev sahibinin güvenli bir ilişki kurma isteği anlaşılır olsa da uzmanlar, imza atılacak her belgenin dikkatle okunmasını ve özellikle senet konusunda bilinçli hareket edilmesini tavsiye ediyor. Çünkü yanlış atılan bir imza, uzun vadeli maddi yükümlülüklere dönüşebilir.
