Hava savunma sistemleri yatırımları arasında öne çıkan sistemlerden biri de Çelik Kubbe olarak bilinen ve özellikle İsrail tarafından geliştirilen Iron Dome hava savunma teknolojisidir. Peki bu sistem nedir, nasıl çalışır ve Türkiye’de aktif olarak kullanılıyor mu?
Çelik Kubbe (Iron Dome) Nedir?
Çelik Kubbe, kısa menzilli roketler, havan mermileri, topçu mühimmatları ve benzeri tehditleri etkisiz hale getirmek amacıyla geliştirilen mobil bir hava savunma platformudur. İsrail merkezli Rafael Advanced Defense Systems ile Israel Aerospace Industries (IAI) ortaklığında geliştirilen sistem, 2011 yılında ilk kez sahada kullanılmaya başlanmıştır.
Sistem; radar birimi, komuta-kontrol merkezi ve önleme füze bataryalarından oluşan entegre bir yapıya sahiptir. Hedefleri saniyeler içinde tespit edebilme ve etkisiz hale getirme yeteneğine sahip olan bu sistem, İsrail yetkililerine göre %85’in üzerinde başarı oranına sahiptir. Ayrıca ABD, sistemin etkinliğini test etmiş ve belirli miktarda batarya satın almıştır.
Çelik Kubbe’nin Teknik Özellikleri
- Etki menzili: Yaklaşık 4 ila 70 kilometre arası
- Tepki süresi: Saniyeler içinde hedef tespiti ve müdahale
- Başarı oranı: %85–90 arası (sahada elde edilen verilere göre)
- Kapsam: Roket, top mermisi, havan, seyir füzesi, İHA/SİHA ve kamikaze dronlara karşı savunma
- Bu çok katmanlı yapı sayesinde, ani saldırılara karşı hızlı ve etkili bir koruma sunulmaktadır.
Türkiye’de Çelik Kubbe Aktif mi?
Türkiye, kendi yerli ve milli hava savunma sistemlerini geliştirme hedefi doğrultusunda Çelik Kubbe benzeri sistemler üzerinde uzun süredir çalışmalar yürütüyor. Savunma Sanayii Başkanı Prof. Dr. Haluk Görgün’ün yaptığı açıklamaya göre, Türkiye’nin kendi versiyonu olan bu sistemin bazı bileşenleri aktif olarak kullanılmaya başlanmış durumda. Sistem, 2024 yılı Ağustos ayında resmî olarak onay almış ve 2025 yılı itibarıyla sahaya kademeli entegrasyon süreci başlatılmıştır.
Görgün’ün açıklamalarına göre, radar sistemleri, komuta kontrol altyapısı ve önleyici füze teknolojileri yerli kaynaklarla geliştirilmeye devam ediyor. Kritik parçaların çoğu artık seri üretim aşamasına geçmiş durumda.
Türkiye'nin Hava Savunmasında Yeni Bir Dönem
Yerli Çelik Kubbe sistemi, Türkiye’nin stratejik savunma mimarisi içinde önemli bir yer tutuyor. Özellikle sınır bölgelerinde artan tehditlere karşı hem askeri tesisleri hem de sivil yerleşim alanlarını koruma amacı taşıyor. SİPER, Hisar ve Gökdeniz gibi hava savunma projeleriyle birlikte düşünüldüğünde, Türkiye’nin çok katmanlı savunma konsepti hızla şekilleniyor.
Sistemin tam entegrasyonuyla birlikte Türkiye, yalnızca dışa bağımlılığını azaltmakla kalmayacak; aynı zamanda yüksek teknoloji ihracatı yapabilen ülkeler arasında da yerini sağlamlaştıracak.
