Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 2024 yılı Bölgesel Satınalma Gücü Paritesi (BSGP) sonuçlarını yayımladı. Çalışmada, Türkiye’nin farklı bölgelerinde Türk lirasının satın alma gücündeki değişimler, ortak mal ve hizmet sepeti üzerinden karşılaştırıldı. Hazırlanan bölgesel fiyat düzeyi endeksleri, iller ve bölgeler arasındaki yaşam maliyetlerini ortaya koydu.
Endeks değerinin 100’ün üzerinde olması “pahalı”, 100’ün altında olması ise “ucuz” olarak değerlendiriliyor. Buna göre en yüksek fiyat düzeyi İstanbul’da (112,6) ölçüldü. En düşük fiyat düzeyi ise Mardin, Batman, Şırnak ve Siirt bölgesinde (91,5) kaydedildi. Bu sonuçlara göre İstanbul, Türkiye ortalamasına göre yüzde 12,6 daha pahalı olurken; Doğu ve Güneydoğu Anadolu illeri yüzde 8,5 daha ucuz kaldı.
Çankırı, Sinop ve Kastamonu'da Ev Eşyası En Pahalı
Verilere göre ev eşyası grubunda en pahalı bölge Kastamonu, Çankırı ve Sinop illerinin yer aldığı bölge oldu. Bu grupta fiyat düzeyi endeksi 105,1 olarak hesaplandı. En ucuz bölge ise Kırıkkale, Aksaray, Niğde, Nevşehir ve Kırşehir olarak belirlendi.
Harcama Gruplarına Göre Dikkat Çeken Sonuçlar
- Gıda ve alkolsüz içecekler: En pahalı bölge Balıkesir–Çanakkale (106), en ucuz Mardin–Batman–Şırnak–Siirt (95,1).
- Giyim ve ayakkabı: En pahalı Balıkesir–Çanakkale (108,4), en ucuz Ağrı–Kars–Iğdır–Ardahan (87,1).
- Konut: En yüksek İstanbul (147,3), en düşük Ağrı–Kars–Iğdır–Ardahan (73,8).
- Ulaştırma: İstanbul 103,8 ile zirvede; en ucuz Mardin–Batman–Şırnak–Siirt (95,2).
- Lokanta ve oteller: İzmir en pahalı (113,8), Ağrı–Kars–Iğdır–Ardahan en ucuz (88,5).
- Sağlık: İstanbul 136,8 ile açık ara önde.
- Eğitim: İstanbul 138,8 ile en pahalı; Doğu Anadolu illeri 58,6 ile en ucuz düzeyde.
Alkollü içecekler ile tütün grubunda ise bölgeler arasındaki fiyat farklarının sınırlı kaldığı, 99,6–100,1 bandında seyrettiği görüldü.
Bölgesel Maliyet Farkları Belirginleşti
Açıklanan veriler, Türkiye’de bölgesel fiyat seviyeleri arasındaki farkın özellikle konut, eğitim ve sağlık harcamalarında daha belirgin olduğunu ortaya koydu. Kastamonu’nun da yer aldığı TR82 bölgesinde ise ev eşyası fiyatlarının ülke ortalamasının üzerinde seyretmesi dikkat çekti.
Bu veriler, vatandaşların yaşadığı bölgeye göre alım gücü ve yaşam maliyetlerinin değiştiğini bir kez daha gözler önüne serdi.
