Kastamonu’nun ünlü Taşköprü sarımsağında hasat sonrası yoğun mesai başladı. “Beyaz altın” olarak adlandırılan ve hem Türkiye’de hem de Avrupa Birliği’nde coğrafi işaret tesciline sahip Taşköprü sarımsağında, kök ve sap temizleme işlemi olan “sıvama” dönemi başladı.
Coğrafi İşaretli Lezzette Hasat Sonrası Emek
Temmuz ayında hasadı yapılan Taşköprü sarımsağı, sofralara ulaşmadan önce uzun ve özenli bir süreçten geçiyor. Hasadın ardından kadınlar, evlerinin önünde bir araya gelerek sarımsakların kök ve sap kısımlarını temizliyor. “Sıvama” olarak bilinen bu geleneksel işlem, sarımsağın pazara hazır hale gelmesini sağlıyor. Temizlenen sarımsaklar daha sonra demetler halinde bağlanarak satışa sunuluyor.
Yıllardır bu işi yapan yöre halkı için sıvama yalnızca bir üretim aşaması değil, aynı zamanda kültürel bir buluşma noktası olarak da görülüyor. Kadınlar, hem üretime katkı sağlıyor hem de komşuluk ilişkilerini bu süreçte pekiştiriyor.
85 Yaşındaki Emekçi: “İmece Bizim Kültürümüzün Temeli”
Taşköprü’de yaşayan 85 yaşındaki Hanım Demir, çocukluğundan bu yana sarımsak sıvama işiyle uğraştığını belirtiyor. Geçmiş yıllarda imece usulüyle çalıştıklarını anlatan Demir, “Eskiden komşularımıza yardıma gider, onların sarımsaklarını temizlerdik. Sonra onlar bize gelir, işlerimizi hep birlikte imeceyle tamamlardık. Hem yardımlaşır hem de sohbet ederdik. Bu bizim kültürümüzün bir parçasıydı.” sözleriyle geçmişe duyduğu özlemi dile getirdi.
Demir, günümüzde imece geleneğinin giderek unutulduğuna dikkat çekerek, “Şimdiki gençler bu adetleri bilmiyor. Oysa imece, yardımlaşmanın, dayanışmanın ve komşuluğun temelidir. Bu değerleri çocuklarımıza öğretmemiz gerekiyor.” ifadelerini kullandı.
Sıvama: Emek, Dayanışma ve Sohbetin Buluştuğu Gelenek
Taşköprü’de yaşayan Tuğba Ilgaz da sarımsak temizleme işlemini ailece evlerinin önünde yaptıklarını anlattı. Ilgaz, “Sarımsaklarımızı sıvama dediğimiz yöntemle temizlerken komşularımızla bir araya geliriz. Bu süreç sadece bir iş değil, aynı zamanda dostlukların güçlendiği bir gelenektir” dedi.
Sıvama işlemi, hem dayanışmayı hem de üretim kültürünü canlı tutuyor. Kadınlar, sarımsak başlarını tek tek ayıklarken bir yandan da sohbet ediyor, geçmişten bugüne uzanan hikâyeleri paylaşıyor. Bu yönüyle sıvama, sadece ekonomik bir faaliyet değil; aynı zamanda Taşköprü’nün köklü kültürel mirasının da bir parçası.
Taşköprü Sarımsağı: Türkiye’nin Gururu
Kendine özgü aroması, uzun raf ömrü ve yüksek verimiyle bilinen Taşköprü sarımsağı, Türkiye’nin en değerli tarım ürünlerinden biri olarak öne çıkıyor. Hem yerli hem yabancı pazarlarda büyük ilgi gören bu ürün, bölge ekonomisine de önemli katkı sağlıyor.
Taşköprü’de süren sıvama mesaisi, bölge halkının üretim azmini ve geleneklerine olan bağlılığını bir kez daha gözler önüne seriyor. Kadın emeğinin ve dayanışmanın simgesi haline gelen bu gelenek, geçmişle gelecek arasında güçlü bir köprü kurmaya devam ediyor.
