2026 Yılı Cumhurbaşkanlığı Yıllık Programı’nda yer alan hedeflere göre, sosyal güvenlik sisteminin yapısı daha adil, sürdürülebilir ve erişilebilir hale getirilecek.
Sosyal Güvenlikte Kapsam Genişliyor
Resmi verilere göre, 2024 yılı itibarıyla sosyal sigorta kapsamındaki nüfus oranı yüzde 89,7 seviyesine ulaştı. Bu oran, kayıt dışı istihdamla mücadele politikaları ve prim teşviklerinin etkisiyle her geçen yıl artıyor. Hükümet, bu oranı daha da yükseltmek ve tüm vatandaşların sosyal güvenlik sisteminden faydalanmasını sağlamak için kapsamlı bir reform planı hazırladı.
Yeni dönemde, sosyal güvenlik sisteminin prim tabanı genişletilecek, farklı meslek gruplarına yönelik özel uygulamalar geliştirilecek. Özellikle esnaf, sanatkâr, çiftçi ve mevsimlik işçiler gibi sistem dışında kalan kesimler için yeni sosyal sigorta modelleri oluşturulacak.
Kolay İşverenlik Uygulaması Genişletiliyor
Apartman görevlisi, ev hizmetlisi, çocuk veya yaşlı bakıcısı çalıştıran ancak ticari faaliyette bulunmayan kişilerin yer aldığı kolay işverenlik uygulamasının kapsamı da genişletilecek. Bu sayede küçük ölçekli istihdam yaratan bireylerin sosyal güvenlik sistemine katılımı daha kolay hale getirilecek.
Ayrıca, sisteme dahil olması güç olan gruplar için kolaylaştırıcı mekanizmalar kurulacak. Böylece sosyal güvenlik kapsamı genişletilerek hem kayıt dışı istihdam azaltılacak hem de prim gelirleri artırılacak.
Uzun Vadeli Sürdürülebilirlik ve Yeni Aylık Bağlama Sistemi
Sosyal güvenlik sisteminde yapılacak reformların bir diğer hedefi de mali sürdürülebilirliği güçlendirmek olacak. Bu doğrultuda, “daha çok istihdamda kalmak” ilkesini merkeze alan yeni bir aylık bağlama sistemi geliştirilecek. Bu sistem, kişilerin çalışma hayatında daha uzun süre kalmasını teşvik edecek, aynı zamanda aktüeryal dengeyi koruyacak şekilde tasarlanacak.
SGK Borçlarına Rehberlik Dönemi
Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK), prim tahsilatlarını artırmak amacıyla borç takibi ve tahsilat süreçlerini güçlendirecek. Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun kapsamında yürütülen işlemler daha etkin hale getirilecek. SGK, borcu bulunan sigortalılarla doğrudan iletişim kurarak, borç ödeme sürecinde rehberlik ve bilgilendirme hizmeti sunacak.
Kayıt Dışı İstihdamla Mücadele Güçlenecek
Yeni dönemde denetim faaliyetleri de veri analizi temelli olacak. İş yerlerine yönelik risk odaklı denetimler artırılacak, prime esas kazancı bir önceki aya göre yüzde 20’den fazla azalan sigortalılara kısa mesaj yoluyla uyarı gönderilecek.
Bu kapsamlı önlemlerle birlikte Türkiye, sosyal güvenlik sisteminde daha kapsayıcı, etkin ve sürdürülebilir bir yapıya ulaşmayı hedefliyor. Hem çalışanlar hem işverenler için daha adil bir sistem kurulması, ülke genelinde kayıt dışı istihdamın azalmasına da önemli katkı sağlayacak.
