Yapılan düzenleme ile yüzlerce meslek grubunda bu haktan yararlanmak artık eskisi kadar kolay olmayacak. Yeni uygulama kapsamında, belirlenen mesleklerde çalışan sigortalıların bu haktan faydalanabilmesi için işverenleri tarafından çalışma koşullarının ispat edilmesi gerekecek.
SGK tarafından yapılan resmi açıklamaya göre, 98 sayfalık kapsamlı bir meslek listesi hazırlandı. Bu listede, 4/A sigorta statüsünde çalışan ancak fiili hizmet süresi zammına tabi tutulamayacak meslek grupları açıkça belirtildi. Böylece bu hakka erişim için doğrudan hizmet bildirimi yapılmasının önü kesilmiş oldu.
Uygulama Nisan 2025 İtibarıyla Başladı
Yapılan değişiklikle birlikte, Nisan 2025 dönemine ait hizmet bildirimlerinden itibaren yeni sistem devreye alınacak. Bu tarihten sonra, yıpranma payı hakkı tanınan ancak SGK sisteminde meslek kodu nedeniyle engelle karşılaşan çalışanlar için yeni bir yol izlenecek. İşverenler, bu çalışanların gerçekten fiili hizmet süresi zammına tabi işlerde çalıştıklarını gösteren belgeleri SGK’ya sunmak zorunda olacak.
Bu belgeler, ilgili personelin hangi koşullarda, ne kadar süreyle ve hangi görev tanımıyla çalıştığını ayrıntılı şekilde ortaya koymalı. Aksi takdirde, sigortalının yıpranma payı talebi reddedilecek.
Yıpranma Payı Nedir, Kimleri Kapsıyor?
Yıpranma payı, ağır ve yıpratıcı koşullarda çalışan bazı meslek gruplarına erken emeklilik avantajı sağlayan özel bir düzenlemedir. Bu uygulama kapsamında, belirli mesleklerde çalışan bireylerin sigortalılık süresine her yıl için fazladan gün eklenir. Böylece çalışanlar daha kısa sürede emeklilik hakkı kazanabilir.
Genellikle madencilik, radyoloji, metalürji, basın ve emniyet gibi yüksek riskli ve yoğun stres altında çalışan gruplar bu uygulamadan yararlanabiliyor. Ancak yeni düzenlemeyle birlikte, bu hakka erişim yalnızca görev tanımı ve çalışma koşulları belgeyle ispatlanan kişiler için geçerli olacak.
Amaç Suistimalleri Önlemek
SGK’nın bu adımı atmasındaki en önemli neden, yıpranma payı hakkının bazı mesleklerde usulsüz kullanımını önlemek. Daha önce meslek kodlarıyla yapılan bildirimler üzerinden bu haktan faydalanmak mümkünken, artık yalnızca somut delillerle desteklenen başvurular kabul edilecek.
Bu değişiklik, hem kamuda hem özel sektörde çalışan birçok kişiyi doğrudan ilgilendiriyor. İşverenlerin belge hazırlama sorumluluğu artarken, çalışanlar da emeklilik planlarını bu yeni düzenlemeye göre yeniden gözden geçirmek durumunda kalacak.
