Kamuoyunda “11. Yargı Paketi” olarak anılan düzenlemenin Meclis’te kabul edilmesinin ardından kanun Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Yeni düzenleme ile özellikle yıllardır biriken Genel Sağlık Sigortası (GSS) borçları nedeniyle zorlanan yüz binlerce kişi için önemli bir adım atıldı. Buna göre 1 Ocak 2016’dan önceki dönemlere ait, ödenmemiş GSS prim borçları için devlet tahsilat yoluna gitmeyecek; borca eklenen gecikme cezası ve gecikme zammı gibi kalemler de bu kapsamda ortadan kalkacak.
Tahsilattan vazgeçilen borçlar hangi dönemi kapsıyor?
Düzenlemenin merkezinde, Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’na eklenen geçici madde yer alıyor. Bu maddeyle birlikte 2016 öncesine ait GSS prim borçları “silinmiş” sayılıyor. Yani ilgili dönem için, ödeme yapılmamış olsa bile borcun ana parasının yanı sıra gecikme kaynaklı ek tutarlar da talep edilmeyecek.
Kaç kişi yararlanacak, silinen tutar ne kadar?
Yapılan hesaplamalara göre düzenlemenin yaklaşık 1 milyon 500 bin kişiyi ilgilendirmesi bekleniyor. Tahsilinden vazgeçilen toplam borcun ise 3 milyar 258 milyon TL seviyesinde olduğu ifade ediliyor. Uygulamanın, özellikle gelir testine hiç girmemiş ya da gelir seviyesi düşük olduğu için primlerini düzenli ödeyememiş kişilerin üzerindeki borç baskısını azaltması amaçlanıyor.
Kimler için rahatlama getiriyor?
Bu adım; daha önce çıkarılan yapılandırmalardan yararlanamayan veya yapılandırmaya girse bile prim borcunu kapatmakta zorlanan kesimler açısından “yeni bir sayfa” niteliği taşıyor. GSS borçları nedeniyle hem finansal yük hisseden hem de sağlık hizmetlerine erişimde endişe yaşayan vatandaşlar için borç kaleminin temizlenmesi, sistemdeki karmaşayı da azaltacak bir düzenleme olarak görülüyor.
Genel Sağlık Sigortası nedir?
GSS, Türkiye’de ikamet eden geniş bir kesimin sağlık hizmetlerinden yararlanmasını sağlayan sistemin temel parçalarından biri. Geliri belirli düzeyin üzerinde olanlar, isteğe bağlı sigortalılar, bazı öğrenciler ve çocuk statüsündeki gruplar başta olmak üzere çok sayıda kişi GSS kapsamına girebiliyor. Ayrıca çeşitli kanunlara göre aylık alanlar, koruma altındaki çocuklar, başka bir ülkede sağlık güvencesi bulunmayan yabancılar ile işsizlik ya da kısa çalışma ödeneği alanlar da GSS kapsamına dahil olabiliyor.
GSS primi yükseldi: Yeni yılda tutar artacak
Öte yandan GSS prim tutarında yakın dönemde artış yaşandı. 21 Kasım’daki düzenleme ile prim oranı brüt asgari ücretin yüzde 3’ünden yüzde 6’sına çıkarıldı. Böylece prim tutarı 780 TL’den 1560 TL’ye yükseldi. Asgari ücretteki artışla birlikte prim tutarının 1 Ocak itibarıyla 1981 TL seviyesine çıkacağı bilgisi de paylaşılıyor.
Düzenleme, 2016 öncesi borç yükünü sıfırlarken; güncel prim ödemelerinde yeni tutarların takip edilmesini daha da önemli hale getiriyor.
