Kastamonu'nun bir çok bölgesinde olduğu gibi Antalya’nın Akseki ilçesinde ki Toros Dağları'nın yüksek kesimlerinde doğal olarak yetişen kuzugöbeği mantarı, hem lezzetiyle hem de ekonomik değeriyle bölge halkı için önemli bir geçim kaynağı haline geldi. Nisan ayının ortalarından itibaren toplanmaya başlanan bu özel mantar türü, uygun doğa koşullarında mayıs ayının sonlarına kadar toplanabiliyor.
Dağların Sessiz Zenginliği
Kuzugöbeği mantarı, sedir, ardıç ve ladin ağaçlarının gölgesinde, nemli ve güneş gören bölgelerde yetişiyor. Doğal koşullarda yetişen ve herhangi bir yapay müdahaleye maruz kalmayan bu mantar türü, doğallığıyla da dikkat çekiyor. Bölge halkı, sabahın erken saatlerinde yola çıkarak gün boyu dağlarda mantar arayışına giriyor. Özellikle ilkbahar yağmurlarının ardından verimliliği artan kuzugöbeği, yılın sadece kısa bir döneminde toplanabildiği için oldukça kıymetli bir ürün olarak öne çıkıyor.
Zahmetli Ama Kazançlı Bir Emek
Aksekili Mehmet Kara, çocukluğundan bu yana kuzugöbeği mantarı toplayarak geçimine katkı sağladığını belirtiyor. Sabahın ilk ışıklarıyla dağlara tırmanarak sedir ve ladin ağaçlarının diplerini özenle aradıklarını ifade eden Kara, "Yağmurlar iyi olursa bereketli bir sezon geçiriyoruz. Her ağaç dipte bir umutla bakıyoruz," diyerek sürecin zorluklarına rağmen keyifli olduğunu söylüyor.
Bir diğer yöre sakini Hasan Sağlam ise bu işi "heves işi" olarak nitelendiriyor. Zorlu doğa şartlarında topladıkları mantarların ekonomik değerinin yüksek olduğunu vurgulayan Sağlam, “Bazen bir kilo, bazen birkaç kilo buluyoruz ama önemli olan doğada olmak,” diyor.
Doğal Lezzetin Ekonomik Değeri
Kuzugöbeği mantarının kilogram fiyatı bin ila bin 250 TL arasında değişiyor. Ancak bazı dönemlerde bu rakam bin 500 TL’ye kadar çıkabiliyor. Yüksek fiyatına rağmen halkın büyük bir kısmı bu mantarı ticari amaçla değil, kışın tüketmek üzere kurutarak saklamak için topluyor. Yani kuzugöbeği, hem sofraların doğal lezzeti hem de cebin dostu.
Organik ve Besleyici Bir Mantar
Akseki’de esnaflık yapan Bayram Erdoğan’a göre, kuzugöbeği mantarı yalnızca lezzetiyle değil, aynı zamanda yüksek kalori ve besin değeriyle de öne çıkıyor. Erdoğan, “Beyazı da siyahı da aynı değerde. Doğal olması onu daha da özel kılıyor. Eskiden daha çok satılırdı ama şimdi halk daha çok kendi tüketiyor,” diyerek mantarın yöre halkı için ne kadar kıymetli olduğunu vurguluyor.
Yağışlar Sezonun Kaderini Belirliyor
Kuzugöbeği mantarı için en önemli etkenlerden biri bahar aylarında yeterli yağışın olması. Bu yıl kışın kar yağışının az olması ve bahar yağmurlarının gecikmesi nedeniyle mantar veriminde düşüş yaşanabileceği belirtiliyor. Ancak yöre halkı umutlu; her yağmur, yeni bir kuzugöbeği bulma ihtimali demek.
