Karabük’ün tarihi mirasıyla ünlü Safranbolu ilçesinde yapılan bir okul inşaatı, geçmişin izlerini günümüze taşıyan önemli bir keşfe sahne oldu. UNESCO Dünya Mirası Listesi’nde yer alan ilçede, su ihtiyacını karşılamak amacıyla asırlar önce inşa edildiği değerlendirilen bir su sarnıcı tünel sistemi ortaya çıkarıldı.
Yenimahalle Ata Sokak’ta süren okul inşaatı çalışmaları sırasında, toprak altından çıkan tünel benzeri yapı, görevlilerin dikkati sayesinde fark edildi. Durumun ilgili kurumlara bildirilmesinin ardından bölgede detaylı bir inceleme başlatıldı. Yapılan ilk değerlendirmelerde, ortaya çıkan yapının, geçmişte Safranbolu’nun su ihtiyacını karşılayan eski bir sarnıca ait olduğu tespit edildi.
Tarihi Yapı, Yıllar Sonra Gün Yüzüne Çıktı
Yerel tarih araştırmacısı Cemil Belder, söz konusu yapının aslında yıllardır bilindiğini, ancak somut olarak ilk kez bu inşaat süreciyle gündeme geldiğini ifade etti. Belder, “Zati Ağar Okulu’nun hemen altında yer alan bu tünel, uzun zamandır varlığını bildiğimiz bir yapının parçasıydı. Ancak okul inşaatı, bu yapının detaylarının ortaya çıkmasına vesile oldu,” dedi.
Antik Su Yolu Ağına Ait Olabilir
Belder’in verdiği bilgilere göre, bu tünel yapısı, Safranbolu’nun farklı mahalleleri arasında su iletimini sağlayan eski bir sistemin parçası olabilir. Özellikle Bağlar’dan Kıranköy bölgesine uzanan tarihi su hattına ait olduğu düşünülüyor. Tünelin yapısal özellikleri, geçmişte ileri bir mühendislik tekniğiyle inşa edildiğini gösteriyor.
Yaklaşık 3,5 metre derinlikte bulunan sarnıç tünelinde, 160 santimetrelik yüksekliğe sahip yürüyüş yolları, 50 santimetre genişliğindeki koridorlar ve su arkları yer alıyor. Bu detaylar, dönemin mimari ve altyapı anlayışına ışık tutuyor.
Roma Dönemi Mimarisiyle Benzerlik Gösteriyor
Belder, yapının mimari özelliklerinin Roma dönemine ait su yapılarıyla büyük benzerlik taşıdığına dikkat çekiyor. Özellikle Zonguldak’ın Çaycuma ilçesindeki Tios Antik Kenti'ne su taşıyan yapılara benzerliği, bu yapının da benzer bir döneme veya mimari etkiye sahip olabileceğini düşündürüyor. Belder, “Avrupa’da, hatta İspanya’da bile benzeri yapıları görebiliyoruz. Bu tünel de aynı geleneğin bir parçası olabilir,” ifadelerini kullandı.
Yüzyıllara Rağmen Hâlâ Su Akıyor
En dikkat çekici bulgulardan biri ise, bu antik su tünelinin hâlâ işlevini sürdürüyor olması. Belder, tünelin bazı kısımlarında çökmeler olmasına rağmen, içinden suyun doğal eğim yönünde akmaya devam ettiğini belirtti. “Bu kadar zaman geçmesine rağmen suyun hâlâ hareket halinde olması, yapının mühendislik başarısını gözler önüne seriyor,” dedi.
Kültürel Miras İçin Yeni Bir Fırsat
Tarihi sarnıcın keşfi, Safranbolu’nun kültürel mirasına yeni bir katkı olarak değerlendiriliyor. Uzmanlar, yapının korunarak geleceğe aktarılmasının hem yerel tarih hem de turizm açısından büyük önem taşıdığını vurguluyor. Kazı çalışmaları ve restorasyon süreciyle ilgili resmi açıklamaların ilerleyen günlerde yapılması bekleniyor.
