Zorunlu eğitim süresine ilişkin değerlendirmeler, özellikle lise kademesindeki yapılandırmanın değişebileceği ihtimalini ortaya koydu. Bakan Tekin’in, iş dünyasından gelen “ara eleman” ihtiyacına dair vurgusu, eğitim sisteminde yeni düzenlemelerin kapısını araladı.
Alternatif Eğitim Modelleri: 3+1 ve 2+2 Önerileri
Lise eğitiminin daha esnek ve amaca uygun hale getirilmesi amacıyla iki yeni model öne çıkıyor: 3+1 ve 2+2 sistemleri. 3+1 modelinde lise eğitiminin üç yılı zorunlu tutulurken, son yıl öğrencinin tercihiyle üniversiteye hazırlık yılı olarak sunuluyor. Bu sistemde öğrenciler, 11. sınıfın sonunda mezun olabiliyor; 12. sınıf ise gönüllülük esasına göre devam ettiriliyor.
Diğer alternatif olan 2+2 modeli ise lisede ilk iki yılın zorunlu olmasını, sonrasında ise akademik ya da mesleki eğitime yönlendirme yapılmasını öneriyor. Bu yapıda isteyen öğrenciler, iki yıllık temel eğitimin ardından doğrudan iş hayatına atılabilirken, diğerleri eğitimlerine farklı alanlarda devam edebilecek.
Zorunlu Eğitimde Yaş Sınırı da Masada
Tartışılan bir diğer konu ise zorunlu eğitimin yaşa dayalı olarak sınırlandırılması. Bu modele göre öğrenciler 16 yaşına ulaştıklarında diploma alabilecek. Böylece gençler daha erken yaşta iş gücüne katılabilecek veya farklı kariyer yollarına yönelebilecek.
Eğitim-Bir-Sen'den Sisteme Eleştirel Yaklaşım
Eğitim-Bir-Sen Genel Sekreteri Talat Yavuz, mevcut 12 yıllık zorunlu eğitimin toplumsal eşitlik açısından önemli olduğunu ancak günümüz koşullarına göre yeniden değerlendirilmesi gerektiğini ifade etti. Yavuz’un açıklamasına göre sendika, sistemin aksayan yönlerini tespit edebilmek amacıyla geniş kapsamlı bir araştırma yürütüyor.
Araştırmada, TBMM tutanakları, MEB politika belgeleri, uluslararası karşılaştırmalar ve sivil toplum kuruluşlarının analizleri gibi birçok kaynak kullanılıyor. Ayrıca öğretmen, yönetici ve eğitim paydaşlarının katılımıyla saha çalışmaları ve anketler planlanıyor.
Yeni Model Ne Getirecek? Bireyselleştirilmiş Eğitim ve Dijitalleşme Ön Planda
Yavuz, sendikanın nihai hedefinin veriye dayalı, çözüm odaklı ve katılımcı bir eğitim modeli geliştirmek olduğunu vurguladı. Hazırlanacak model önerisinin; lisenin son yıllarının isteğe bağlı hale getirildiği modüler yapılar, okul öncesi eğitimin zorunlu ve ücretsiz olması, STEM ve dijital okuryazarlık temelli müfredatlar gibi yenilikleri içermesi bekleniyor.
Ayrıca haftalık çevrim içi eğitim günleri ile dijital becerilerin artırılması ve mesleki yönlendirme sistemlerinin güçlendirilmesi de öneriler arasında yer alıyor.
