UNESCO Dünya Miras Listesi'nde yer alan Kastamonu'nun komşu ili Karabük’ün Safranbolu ilçesi, tarihi bir keşifle yeniden gündeme geldi. Yenimahalle Ata Sokak’ta devam eden bir okul inşaatı sırasında, geçmişte bölgenin su ihtiyacını karşılamak için inşa edilen tarihi bir su sarnıcı ortaya çıkarıldı.
İnşaat Sırasında Ortaya Çıkan Tarihi Tünel
Okul inşaatı esnasında çalışanlar, zeminde fark ettikleri tünel yapısını yetkililere bildirdi. Yapılan ilk incelemelerde, bu yapının Safranbolu’nun tarihi su ihtiyacını karşılamak için oluşturulan bir sarnıca ait olduğu tespit edildi.
“Tarihi Zenginliklerimize Örnek”
Yerel araştırmacı Cemil Belder, bulunan yapının uzun süredir bilindiğini, ancak okul inşaatı sayesinde yeniden gündeme geldiğini belirtti. Belder, “Arkamızda bulunan Zati Ağar okulunun altında ortaya çıkan su sarnıcı tünel yapısı aslında bizim yıllardır haberdar olduğumuz ancak bu okul inşaatı sebebiyle tekrar gündeme gelen ve bizim tarihi zenginliklerimize bir örnek olarak işaret edebileceğimiz bir kısmı ortaya çıktı” dedi.
Antik Su Taşıma Sisteminin Parçası
Tünelin, Bağlar’dan Kıranköy’e kadar uzanan eski bir su taşıma sistemine ait olduğu belirtildi. Belder, “Bu yapı sistemi aslında bizim bugün Bağlar’dan Kıranköy bölgesine su taşıyan tarihi bir su kanal sisteminin küçük bir parçası” şeklinde konuştu.
Yapının Mimari Özellikleri
Sarnıcın yapısal detaylarını da paylaşan Belder, “Bu su sarnıcı tünel sistemi Safranbolu coğrafyasının topografyasına göre değişiklikler gösterebiliyor ama genel olarak toprağın 3,5 metre altında olduğunu ve 160 santimetre içerisinde yürüyüş yollarının olduğu, 50 santimetre genişliğinde koridorlara sahip ve bazı kısımlarında yürüyüş yollarının hemen yanında su arklarının bulunduğunu ifade edebiliriz” dedi.
Yapım Yılı Belirsiz, Ancak Roma Dönemi Mimarisine Benziyor
Belder, sarnıcın yapım yılına dair net bilgi bulunmadığını aktararak, “Tarihi belgelerde bundan bahsedilmediği ve kitabelere de ulaşamadığımız için burada görmüş olduğumuz mimari özelliklere sahip şu sarnıcı tünel ağının kesin yapım yılı ve dönemi hakkında bir veri, bir yıl ortaya koymak yanlış olabilir” ifadelerini kullandı.
Ayrıca benzer mimarilerin Roma döneminde sıklıkla görüldüğünü dile getiren Belder, “Buradaki su sarnıcı tüneli de mimari olarak hemen hemen aynı tarzda inşa edilmiş su tüneli yapısıdır. Aslında Anadolu’da görebildiğimiz gibi Avrupa’da ve hatta İspanya’da bire bir aynısını görebildiğimizi ifade edebiliriz” dedi.
Yüzyıllara Rağmen Hâlâ Su Taşıyor
Yapının hâlâ aktif şekilde su taşıyor olmasına dikkat çeken Belder, “Birçok noktasında göçmeler olmasına rağmen galerilerin ve tünellerin kapalı olmasına rağmen hâlâ su hareketinin eğim yönünde aktığını görüyoruz. Aradan geçen zamana rağmen su hattının hâlâ işlevselliğini yerine getiriyor olması gerçekten hayret verici bir şey” diyerek sözlerini tamamladı.
