Kastamonu fanilası, yüzyıllardır kışın sıcak, yazın serin tutma özelliğiyle bilinen ve doğal pamuk ipliğinden örülen bir geleneksel ürün olarak öne çıkıyor. 2020 yılında "Kastamonu Örme Fanilası/Kastamonu Fanilası" adıyla Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından tescillenerek coğrafi işaret alan bu ürün, hem sağlıklı yapısı hem de tarihi değeriyle dikkat çekiyor. Kurtuluş Savaşı döneminde Kastamonulu kadınlar tarafından ev tezgahlarında dokunarak cephedeki Mehmetçiğe gönderilen fanila, bugün de aynı özenle üretilmeye devam ediyor.
Fanila üreticisi Melahat Çetinyalçın, 19 yıldır bu geleneksel ürünü üretip sattığını belirterek, "Kastamonu fanilası yüzde 100 pamuktur. Pamuk olduğu için kışın sıcak tutar, yazın da ter emme özelliğine sahiptir. Eskiden Ankara'daki doktorların bu fanilayı önerdiği söylenirdi." diye konuştu. Çetinyalçın, yaz ayları için askılı ve dantelli modeller de ürettiklerini ifade ederek, ürünün hem sağlıklı hem de şık olduğunu vurguladı.
Kurtuluş Savaşı'ndan Günümüze Bir Miras
Kastamonu fanilası, sadece bir giysi olmanın ötesinde, Kurtuluş Savaşı'nda cephedeki askerlerin soğuktan korunmasına yardımcı olan bir sembol haline geldi. Fanila üreticisi Mustafa Özeren, bu geleneğin 1960'lı yıllarda kooperatifleşme ile devam ettiğini belirterek, "Herkes evinde yaptığı fanilaları kooperatife bırakırdı. Buradan da askeriyeye giderdi. Kastamonu hem hizmet etti hem de para kazandı." dedi. Özeren, fanilanın sağlıklı yapısı nedeniyle her dönem revaçta olduğunu sözlerine ekledi.
"Fanila Teri Çekiyor ve İçinde Hapsediyor"
Ahmet Çolakhüseyinoğlu ise annesinden kalan örgü makinesiyle bu geleneği sürdürdüğünü söyledi. "Annem 50 yıl bu işi yaptı, ben de emekli olduktan sonra devraldım. Ancak bizden sonra bu işi devam ettirecek pek kimse yok gibi." diyen Çolakhüseyinoğlu, fanilanın yüzde 100 pamuk olması nedeniyle doktorlar tarafından özellikle tavsiye edildiğini belirtti. Ürünlerini Konya, Bursa, Balıkesir ve Afyon gibi şehirlere gönderdiğini ifade eden Çolakhüseyinoğlu, "Fanila teri çekiyor ve içinde hapsediyor. Özellikle çocuklar için bizi arayıp buluyorlar." dedi.
Kastamonu fanilası, hem tarihi bir miras hem de sağlıklı bir giysi olarak günümüzde de varlığını sürdürüyor. Geleneksel üretim teknikleriyle hazırlanan bu ürün, hem yerli hem de yabancı turistlerin ilgisini çekmeye devam ediyor.
