Karadeniz Bölgesi’nin nemli ve serin ikliminde doğal olarak yetişen kokulu kara üzüm, sahip olduğu yüksek resveratrol oranı sayesinde hem sağlık alanında hem de kırsal kalkınmada dikkat çekiyor.
Bilimsel araştırmalara göre resveratrol; antioksidan, antimutajen ve antikanserojen özellikleriyle biliniyor. Bu özellikler, kanser hücrelerinin oluşumunu ve yayılımını baskılayıcı bir etki sunabiliyor. Özellikle Kastamonu’nun sahil ilçelerinde yaygın olarak yetişen bu üzüm türünün ekim alanlarının artırılması hedefleniyor.
Kırsal Kalkınmaya Katkı Sağlaması Amaçlanıyor
Orman ve tabiat turizmi alanında ihtisaslaşan Kastamonu Üniversitesi, kokulu kara üzümün ekonomik değere dönüştürülmesi için önemli bir adım attı.
Hazırlanan TÜBİTAK destekli proje kapsamında, üzümün kırsalda yaşayan vatandaşlar için ek gelir kaynağı haline getirilmesi planlanıyor. Proje çerçevesinde kokulu kara üzümden elde edilen pekmez, sirke, reçel, tatlı ve pepeçura gibi ürünlerin zenginleştirilerek Kastamonu mutfağına kazandırılması hedefleniyor.
Kanser Hastaları ve Sporculardan Yoğun İlgi
Kastamonu’nun İnebolu ilçesinde kokulu kara üzüm yetiştiren emekli akademisyen Hüsnü Şinoforoğlu, üzümün yerel halk tarafından yeterince tanınmadığını belirtiyor.
Buna karşın, üzümden elde ettiği ürünlerin özellikle kanser hastaları ve sporcular tarafından yoğun ilgi gördüğünü ifade ediyor.
Şinoforoğlu, kokulu kara üzümün sporcular için de önemli bir enerji kaynağı olduğunu vurgulayarak, glikoz ve früktozun hızlı şekilde kana karışması sayesinde performansı artırdığını söylüyor. Ayrıca sıcak tüketildiğinde bağırsak florasını düzenlediğini, soğuk içildiğinde ise sindirim sistemini dengelediğini belirtiyor.
Yaprağı da Değerli, Mutfağa Lezzet Katıyor
Kokulu kara üzüm yalnızca meyvesiyle değil, yaprağıyla da öne çıkıyor. Ekşimsi aroması sayesinde sarma yapımında limon gerektirmeyen üzüm yaprağı, yöresel mutfakta ayrı bir lezzet sunuyor. Bu özellik, ürünün gastronomi alanında da değerlendirilmesini mümkün kılıyor.
Rakıma Göre Verim Değişiyor
Üzümün yetiştiği rakımın verim üzerinde etkili olduğunu belirten Şinoforoğlu, sahil kesimleri ve 750 rakımın altındaki bölgelerde pekmez veriminin daha yüksek olduğunu dile getiriyor. Buna göre, düşük rakımda 5-6 kilogram üzümden 1 kilogram pekmez elde edilirken, yüksek rakımlarda bu oran ciddi şekilde düşüyor.
Üniversite Destekli Proje ile Yaygınlaştırılacak
Kastamonu Üniversitesi Araç Rafet Vergili Meslek Yüksekokulu Öğretim Görevlisi Hikmet Haberal ise kokulu kara üzümün bilimsel ve gastronomik yönleriyle ele alındığını aktarıyor. Literatür taramalarında üzümün Kafkaslar’dan Batı Karadeniz’e kadar uzanan geniş bir coğrafyada yetiştiğini belirten Haberal, öğrencilerle birlikte bu üzümden beş farklı gastronomi ürünü geliştirdiklerini söylüyor.
Hazırlanan çalışmaların TÜBİTAK ya da üniversitenin ihtisas projeleri kapsamında sunulması planlanıyor. Amaç; kokulu kara üzümü hem ekonomiye kazandırmak, hem kırsal kalkınmayı desteklemek, hem de bölgesel gastronomi turizmine katkı sağlamak.
