Tarım ve Orman Bakanlığı, hayvancılık sektöründe uzun süredir dile getirilen çoban sıkıntısına çözüm olacak yeni bir uygulamayı hayata geçirdi. Yerli işgücünün yetersiz kaldığı alanlarda, üreticinin yükünü hafifletmek amacıyla yabancı çoban istihdamına izin verilmeye başlandı. Başvurular, 12 Haziran 2025 tarihi itibarıyla alınmaya başladı.
Yabancı Çoban Desteğiyle Sektöre Nefes Aldırılacak
Hayvancılıkla uğraşan işletmelerin çoban bulma konusunda yaşadığı zorluklar, üretimi olumsuz etkiliyordu. Bakanlık, bu sorunlara çözüm üretmek ve yerli üretimin sürdürülebilirliğini sağlamak için yabancı çoban istihdamına yönelik düzenleme getirdi. Artık belirli kriterleri sağlayan işletmeler, sınırlı sayıda yabancı çalışana istihdam izni alabilecek.
Bu uygulama, yalnızca Hayvan Bilgi Sistemi’ne kayıtlı hayvancılık işletmelerini kapsıyor. Buna göre; her 200 küçükbaş, 100 büyükbaş besi, 50 büyükbaş süt ya da 75 karma büyükbaş hayvana bir çoban düşecek şekilde planlama yapılacak. Aynı işletme, en fazla 3 yabancı çoban için başvuruda bulunabilecek.
Başvuru İçin Gerekli Şartlar ve Süreç
Yabancı çoban istihdamı için işletmelerin bazı kriterleri yerine getirmesi gerekiyor. Bu kriterler şu şekilde sıralanıyor:
-
Küçükbaş hayvancılık yapan işletmenin en az 200 küçükbaş hayvana sahip olması,
-
Besi hayvancılığı yapan işletmenin en az 100 büyükbaş hayvana sahip olması,
-
Süt hayvancılığı yapanların ise en az 50 büyükbaş hayvana sahip olması,
-
Karma hayvancılık yapanların en az 75 büyükbaş hayvana sahip olması.
Bu sayıların her katı için ek bir çoban daha istihdam edilebilecek. Ancak, her işletme en fazla 3 yabancı çoban çalıştırabilecek.
Adım Adım Başvuru Rehberi
Başvuru süreci dijital ortamda yürütülüyor. İşte başvuru aşamaları:
-
SGK Kaydı: İşletmesinde SGK tescili bulunmayan üreticiler, önce Sosyal Güvenlik Merkezine başvurarak işyeri tescili yaptırmalı.
-
e-Bildirge Yetkilendirmesi: Tescil sonrası, işletmenin e-Bildirge yetkilisi belirlenerek, https://www.calismaizni.gov.tr/ adresi üzerinden sisteme giriş yapılmalı.
-
e-İmza Zorunluluğu: Başvuru sahibinin elektronik imzası yoksa, https://eimzaonbasvuru.ptt.gov.tr/ üzerinden e-imza temin edilmeli.
-
Yabancı Kimlik Numarası veya Referans: Türkiye'de en az 6 ay geçerli ikameti bulunan yabancılar için kimlik numarası ile, yurt dışı başvurular için ise konsolosluktan alınan referans numarası kullanılmalı.
-
Belgelerin Yüklenmesi: İş sözleşmesi, fotoğraf ve diğer gerekli belgeler e-İzin sistemine yüklenip e-imza ile onaylanmalı.
-
Sonuç ve Takip: Başvuru durumu sistem üzerinden takip edilebilecek. Onaylanan başvurular için ödeme bildirimleri e-posta ile gönderilecek. Ödeme sonrası belge, işletme adresine PTT ile iletilecek.
Sosyal Güvenlik Sorumluluğu Devam Ediyor
Çalışma izni alan yabancı çalışanların SGK yükümlülükleri işveren tarafından eksiksiz yerine getirilmeli. 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu kapsamında gerekli bildirimler ve ödemeler zamanında yapılmalı.
