Kastamonu Belediyesi'ne ait Atık Su Arıtma Tesisi'nin çalıştırılmadığı öne sürülürken, bu nedenle köylerden geçen Karaçomak Deresi’nin suyu adeta atıkla doldu. Köylüler, özellikle çocukların sağlığının tehdit altında olduğunu belirterek duruma tepki gösterdi.
“Pis ve kokulu su artık günlük yaşamı tehdit ediyor”
Kastamonu merkezden geçen Karaçomak Deresi’nin suyunun arıtılması için kurulan tesisin faaliyette olmadığını iddia eden köy halkı, derenin kirli ve pis suyla dolduğunu söyledi. Özellikle çocuklarda boğaz enfeksiyonu ve öksürük gibi sağlık sorunlarının başladığını aktaran vatandaşlar, kokudan dolayı derenin yanına yaklaşamadıklarını ifade etti.
Köylüler, Kastamonu Belediyesi’ne defalarca başvurduklarını ancak herhangi bir çözüm üretilmediğini vurguladı. Aynı zamanda, pis suyun tarla ve bahçeleri sulamak için kullanılan kanallara da karıştığını, dolayısıyla bu sularla sulama yapmak zorunda kaldıklarını söyledi.
“Her türlü pislik köyümün içinden geçiyor ve sağlığa çok zararı var”
Merkez Gömeç köyü muhtarı Yılmaz Kaplan, durumu şu sözlerle dile getirdi:
“Kastamonu’nun içinden geçen dere, benim köyümün tam ortasından geçmektedir. Bu dere üzerine pislikler için arıtma tesisi kuruldu ama gördüğünüz üzere dere pislik içinde. Arıtma tesisimiz hemen 500 metre yukarıda. Koku, her türlü pislik benim köyümün içinden geçiyor ve sağlığa çok zararı var. Köyümüzün 1 kilometre aşağısında Molla, Kurtköy, Has köyleri bulunuyor. Bu pislik, bu koku, bu dere, bu köylerin hepsini etkilemeye devam ediyor. Bu tesisimizin çalışmasını istiyoruz. Tesis yapıldığında çalışacak, tertemiz su akacak dendi ama gelmesi bize daha zararlı oldu. Eskiden direkt dere akıyordu ve bu kadar koku ve pislik olmuyordu. Akarsu olarak gidiyordu ama şimdi tesiste birikip tekrar devam ettiğinde bütün kokular ve pislikler, tortular kalıcı bir vaziyette çok kötü duruyor. Arıtma tesisimiz çalışmıyor ama 7 gün 24 saat çalışması lazım. Bu kokunun ve pisliğin içinde kaldık. Sağlığımız tehdit altında, çocukların, köy sakinlerinin, hayvanların, bütün canlıların sağlığı tehdit altında. Şu anda bunun bir an önce nasıl yapılması gerekiyorsa yapılmasını istiyoruz.”
“Arıtma son 1,5 yıldır hiç çalışmıyor, pislik içinde kaldık”
Köy sakinlerinden Muharrem Kavunoğlu da tesisin uzun süredir çalışmadığını belirterek şunları kaydetti:
“Çocukluğumuzda çay temiz akıyordu. Daha sonra 'arıtma yapılacak' denildi. Şehirdeki bütün pisliği köyümüze götürdüler. Köyümüzün üst tarafından borularla çaya karıştırdılar. Arıtma yapılacağı zaman bizler dedik ki, 'şehir gelişti, artık burada olmaması lazım, daha aşağılara bir yerlere kurulsun.' Tesis bitti ve 2022 yılında arıtma çalıştı. 1 ay bir koku oluştu, biz şikayet ettik. Kokunun 1-2 ay içerisinde gideceğini söylediler. 'Tesiste fermente olup, bakteriler oluştuktan sonra koku olmayacak' dediler. Dedikleri gibi 2 ay sonra koku falan kalmadı ama çay tertemiz akıyordu. Daha sonradan Mahalli Seçimler oldu ve belediye değişti. Arıtmamız son 1,5 yıldır hiç çalışmıyor. Çaydaki bu suyla biz bahçe suluyoruz. Köyümüzdeki hayvanlarımız bu suyu içiyor. Artı çocuklar ellerindeki çomakları su kanalına atıyorlar, aşağıdan tutuyorlar. Çomak yarıştırıyorlar. O pis suyla uğraşıyorlar ve köydeki çocukların büyük kısmında boğaz enfeksiyonu, öksürük şikayeti var. Bu arıtmayı madem devletimiz yaptı, milyon dolarlarca para harcandı, çalıştırılsın. Bize 'bu çayda balık yetişecek, hatta yüzebilirsiniz' dediler. Arıtma tesisi açıldığında 2 yıl güzel çalıştı ama daha sonradan belediye değişince çalıştırmayı durdurdular. Yalan olmasın, arada çalıştırıyorlar, 'hiç çalıştırmadık' denilmeyecek kadar çalıştırıyorlar, hemen kapatıyorlar. Biz bu tesisin bir an önce düzeltilip temizlenmesini istiyoruz. Dereden ve su kanalından akan suyun içerisinde insan pisliği var, belediyeye ait mezbahanın pislikleri var. Mezbahada kesilen hayvanların kanları ve diğer atıkları geliyor. Şu anda simsiyah su akıyor, hayvan kesildiği zaman kanını salıveriyorlar, direkt kıpkırmızı kan geliyor.”
“Çocuklarda boğaz enfeksiyonları oluştu”
Gömeç köyü cami imamı hatibi Bilal Atmaca da durumun ciddi olduğunu dile getirerek şöyle konuştu:
“Camimiz, çayın kenarında olduğu için her zaman koku ve pisliğe şahit oluyoruz. Çok şükür devletimiz büyük yatırımlarla buraya arıtma tesisi yaptı. Gerçekten çok büyük yatırım, Kastamonu için, köylerimiz için büyük bir avantaj. Yalnız problemler yine çözülmedi. Zaman zaman aynı koku geliyor. Çocuklarda boğaz enfeksiyonları oluştu, camiye geldikleri için görüyoruz. Koku zaten bitmiyor. Özellikle sabah saatlerinde çok kokuyor. Ayrıca tarla sulamak için bir su kanalı açıldı. Su kanalı tam köyün içine denk geldi. Yani daha da yaklaştı. Su kanalıyla kötü koku camiye daha da problem oldu. Onun için yetkilerimizden buranın arıtmanın daha iyi çalışması için ne yapılacaksa yapılması istiyoruz ve bekliyoruz. Daha önce de söylendi, toplantılar yapıldı ama gerek belediyemiz, gerek müteahhit bu işleri biliyor ama kendileri burada yaşamadıkları için anlatmak zor.”
“Elimizi dahi süremiyoruz, köy olarak şikayetçiyiz”
Gömeç köyü sakinlerinden Ziya Kaplan ise, tesisin çalışmadığını şu sözlerle ifade etti:
“Arıtma tesisini yaptılar, 'arıttık' dedikleri su bu oluyor. Yapılırken 'bu suyu sizler içeceksiniz' bile dediler. İçmeyi bırak, yıkanamıyoruz, elimizi dahi süremiyoruz. Pislik akıyor, tortu akıyor. Kokudan köyde duramıyoruz. Köy olarak şikayetçiyiz.”
Milyonluk yatırım kaderine mi terk edildi?
Kastamonu Belediyesi Atık Su Arıtma Tesisi, 2022 yılında yaklaşık 500 milyon liralık yatırım ile hizmete girmişti. Projenin yüzde 85’i Avrupa Birliği, yüzde 6’sı Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, yüzde 9’u ise Kastamonu Belediyesi tarafından finanse edildi. 47 bin metrekarelik alanda kurulan tesis, günlük 31 bin 978 metreküp (1. kademede) ve 38 bin 267 metreküp (2. kademede) atık suyu arıtabilecek kapasiteye sahip. Tesis aynı zamanda bio-enerjiden elektrik üretimi yaparak kendi enerjisini karşılayabiliyor ve günlük 8 ton yakıt üretebiliyor.
