Kastamonu Üniversitesi İletişim Fakültesi öğretim üyesi Doç. Dr. Erkam Temir yürütücülüğünde hayata geçirilecek TÜBİTAK destekli "Yayın Etiği Çerçevesinde Yapay Zeka Tabanlı Dil Modellerinin Kullanımı" eğitimiyle, akademik alanda hızla yayılan yapay zeka kullanımının yol açtığı etik ve hukuki risklere karşı kapsamlı bir farkındalık oluşturulması hedefleniyor.
Başvurular 31 Aralık’a Kadar Devam Ediyor
2237-A Bilimsel Eğitim Etkinlikleri Destekleme Programı kapsamında desteklenen eğitim için başvurular başladı. Türkiye genelindeki lisansüstü öğrenciler ve akademisyenler, 31 Aralık tarihine kadar Kastamonu Üniversitesi'nin resmi web sitesi üzerinden başvuru yapabilecek. Eğitim, 19-20 Ocak 2026 tarihlerinde çevrimiçi ve tamamen ücretsiz olarak gerçekleştirilecek.
Geniş Kapsamlı Eğitim İçeriği Sunulacak
Program; yayın etiğinin temel ilkelerinden intihalin hukuki boyutuna, COPE ve ICMJE standartlarına, yapay zeka ile oluşturulmuş metinlerin tespit yöntemlerinden benzerlik yazılımlarının sınırlarına kadar çok yönlü bir içerik sunuyor. Katılımcılara akademik üretimde karşılaşılan etik risklere yönelik pratik ve teorik donanım kazandırılması amaçlanıyor.
“Yayın etiği ihlalleri ciddi bir bilgi eksikliğinden besleniyor”
Eğitime ilişkin değerlendirmelerde bulunan Doç. Dr. Erkam Temir, lisansüstü tezlerde ve akademik yayınlarda “intihal, uydurma kaynak, gizli yapay zeka kullanımı ve yazar sorumluluğu ihlalleri”nin giderek daha sık görüldüğünü ifade etti. Temir, şunları söyledi:
“Yayın etiği ihlalleri, özellikle intihal, Türkiye’de olduğu gibi dünya genelinde de büyük bir yapısal sorun. Bu ihlaller yalnızca ahlaki zaaflardan değil, ciddi bir bilgi ve farkındalık eksikliğinden besleniyor. Yapay zeka araçları mevcut tabloyu daha da karmaşık hale getiriyor; düşük benzerlik oranıyla özgün görünen fakat araştırmacının entelektüel katkısını yansıtmayan metinler, etik ihlalleri görünmez kılarak bilimsel güveni zayıflatıyor.”
“Özgünlük yanılsaması akademik güvenilirliği tehdit ediyor”
Yapay zekânın etik sorunları büyütmesindeki en önemli noktalardan birinin "özgünlük yanılsaması" olduğunu belirten Temir, pek çok araştırmacının yapay zeka tarafından üretilen metinleri kendi fikrî katkısı gibi sunma hatasına düştüğünü vurguladı. Bu durumun, bilginin üretim sürecini ve akademik güvenilirliği doğrudan tehdit eden yapısal bir sorun haline geldiğini söyledi.
“TÜBİTAK desteği ulusal ölçekte etik bilincin güçlendirilmesi gerektiğini gösteriyor”
Projenin aldığı TÜBİTAK desteğinin önemine dikkat çeken Temir, “Bu destek, yapay zeka çağında akademik etiğin ulusal ölçekte güçlendirilmesi gerektiğinin açık bir göstergesi. Etik farkındalığın artırılması yalnızca bireysel bir sorumluluk değil; aynı zamanda bilim politikalarının temel bir parçasıdır” diye konuştu.
Program, katılımcılara güçlü bir etik donanım kazandırmayı amaçlıyor
Eğitimin yalnızca teknik uygulamalarla sınırlı olmayacağını belirten Temir, programın yayın etiği, akademik dürüstlük, şeffaflık, yazar sorumluluğu, metodolojik uyum, fikrî mülkiyet bilinci ve hukuki sorumluluk gibi alanlarda kapsamlı bir farkındalık sağlayacağını ifade etti. Son olarak, “Bu proje yalnızca yapay zeka araçlarının akademik kullanımını öğretmek için değil; bilimsel çalışmanın özünü oluşturan etik tutumu, sorumluluk bilincini ve bilimsel dürüstlüğü güçlendirmek için tasarlandı” dedi.
