SGK emekli başmüfettişi İsa Karakaş’a göre, yalnızca kıdem ve ihbar tazminatıyla sınırlı kaldığını sanan milyonlarca kişi, toplamda 10 farklı tazminat hakkına sahip olmasına rağmen bu haklardan bihaber şekilde iş yaşamını sürdürüyor.

Kıdem ve İhbar Tazminatı Bilinen En Yaygın Hak

Kıdem ve ihbar tazminatları, iş hukukunda en çok bilinen haklar arasında yer alıyor. Ancak Karakaş’a göre, hak kaybı yaşayan pek çok çalışan bu iki tazminatla sınırlı olduğunu düşünerek diğer haklarını aramıyor.

Çalışanların Bilmediği 8 Farklı Tazminat Türü

Karakaş, kıdem ve ihbar tazminatına ek olarak çalışanların bilinçlenmesi gereken 8 ayrı tazminat türünü şöyle sıralıyor:

  • Kötü Niyet Tazminatı: İşverenin kötü niyetli fesih yapması durumunda, ihbar tazminatının üç katına kadar talep edilebilir.
  • Ayrımcılık Tazminatı: Cinsiyet, etnik kimlik veya inanç gibi sebeplerle ayrımcılığa uğrayan çalışan, 4 maaşlık tazminat alabilir.
  • Sendikal Tazminat: Sendika üyeliği nedeniyle işten çıkarılan çalışanlar, 1 yıllık brüt maaşlarını tazminat olarak talep edebilir.
  • İşe İade Tazminatı: Haksız yere işten çıkarılan ve davasını kazanmasına rağmen işe geri alınmayan çalışanlara 4 ila 8 maaş arası ödeme yapılır.
  • Sakatlık Sonrası İşe Alınmama Tazminatı: İş kazası sonrası iyileşmesine rağmen işe alınmayan işçi, 6 aylık maaşına denk ödeme alabilir.
  • Askerlik Dönüşü Alınmama Tazminatı: Zorunlu askerlikten sonra işe geri alınmayan kişi, 3 aylık maaşını talep edebilir.
  • Maddi Tazminat: İş kazasında oluşan zararlar, gelir kaybı ve tedavi masrafları için dava açılabilir.
  • Manevi Tazminat: İş kazası sonrası yaşanan psikolojik zararlar için de ayrıca tazminat talep edilebilir.

"İstifa Ettim" Demek Hak Kaybına Yol Açabilir

Karakaş, birçok çalışanın "istifa ettim, bu nedenle hakkım yok" düşüncesiyle hareket ettiğini belirterek bunun büyük bir yanılgı olduğunu vurguladı. İşverenin fazla mesaiyi ödememesi, yıllık izin kullandırmaması, maaşın bir kısmını elden vermesi ya da sigortayı eksik göstermesi gibi durumlar, çalışana haklı fesih hakkı kazandırır ve bu durumda kıdem tazminatı talep etme yolu açılır.

Haklarınızı Bilin, Mücadele Etmekten Çekinmeyin

İsa Karakaş, tüm çalışanlara seslenerek, iş sözleşmesi sona erse bile haklarını araştırmalarını ve yasal yollarla aramaktan geri durmamalarını tavsiye etti. “Hak kaybı yaşamamak için bilgilenmek şart” diyen Karakaş, özellikle sendika, işe iade ve ayrımcılık gibi konularda haklarını bilmeyen çalışanların mağduriyet yaşadığını söyledi.