Bu özel haberimizde, Osmanlı’nın son dönemlerinden Cumhuriyet’in ilanına ve günümüze kadar uzanan süreçte Taşköprü’yü mecliste temsil etmiş isimlerin kronolojik sıralamasını ve hizmet dönemlerini derledik. Milletvekillerinin ilçeye kazandırdığı yatırımlar, kalkınma projeleri ve toplumsal etkileri de detaylı biçimde ele alındı.
Hem Taşköprü’nün siyasi belleğini canlı tutmak hem de gelecek nesillere ışık tutmak amacıyla hazırlanan bu içerik, araştırmacılar ve ilçe sakinleri için değerli bir kaynak olma niteliği taşıyor. İlçenin geçmişine dair bilgi sahibi olmak isteyenler için arşivlik bir içerik sunuyoruz.
MEHMET MURAT PALA (MİLLETVEKİLİ)
1881 yılında Taşköprü'nün Gizlice Mahallesi'nde dünyaya gelen Mehmet Nuri Bey, rüştiye ve İstanbul Hukuk Mektebi'ni bitirdikten sonra avukatlık yaptı. Aynı zamanda ticaretle de uğraşan Mehmet Nuri Bey, Sivas Kongresi’nin toplanmasına maddi destek sağladı. I. Dönem Kastamonu Milletvekili olarak görev yaptığı sırada hastalanarak 22 Eylül 1921 tarihinde hayatını kaybetti.
HÜSEYİN SABRİ DURA (MİLLETVEKİLİ)
1881 yılında Taşköprü'de doğan İsmail Hilmi Bey’in oğlu, rüştiye eğitimini tamamladıktan sonra İstanbul Hukuk Mektebi’nde öğrenim gördü. Kısa bir süre dava vekilliği yaptıktan sonra Kastamonu İl Daimi Encümeni üyesi olarak görev aldı. Türkiye Büyük Millet Meclisi’nin I. Döneminde, 1920-1923 yılları arasında Kastamonu milletvekili olarak görev yaptı. Evli ve dört çocuk babası olan eski milletvekili, 12 Temmuz 1938 tarihinde hayatını kaybetti.
MEHMET ALİ KURTOĞLU (MİLLETVEKİLİ)
1881 yılında Taşköprü’de doğan Hasan Tahsin Bey’in oğlu, Harp Okulu’nu bitirdi. Piyade Binbaşı rütbesindeyken 1920-1923 yılları arasında I. Dönem Siirt Milletvekili olarak Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde görev yaptı. Evli ve üç çocuk babasıydı. Ölüm tarihi ise bilinmemektedir.
REFİK ILGAZ (MİLLETVEKİLİ)
1890 yılında Taşköprü’de doğdu. Babası Ali Bey, annesi ise Atiye Hanım’dır. Rüştiye eğitimini tamamladıktan sonra T.C. Ziraat Bankası Müdürlüğü görevinde bulundu. Ardından 1927-1931 ve 1931-1934 yılları arasında Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde Kastamonu Milletvekili olarak görev yaptı. Evli ve üç çocuk babasıydı. 15 Şubat 1962 tarihinde vefat etti.
AHMET İHSAN TOKGÖZ (MİLLETVEKİLİ, GAZETECİ, YAZAR, YAYIMCI)
Taşköprülü Sancak Muhasebe Müdürü ve Vilayet Defterdarı Ahmet Halit Bey’in oğlu olan Ahmet İhsan Bey, 1868 yılında Erzurum’da dünyaya geldi. Babası, Sultan II. Abdülhamit döneminde Divan-ı Muhasebat (Sayıştay) üyeliğine kadar yükselmiş bir devlet adamıydı. Görevi gereği Osmanlı’nın farklı illerini dolaşan Ahmet Halit Bey’in ailesi, sonrasında İstanbul’a yerleşti.
Ahmet İhsan Bey, anılarında Kastamonu’da yürümeye başladığını, Üsküdar’da ilkokula gittiğini ve 1877-1880 yılları arasında Şam’da Askeri Rüştiye’de eğitim aldığını belirtmiştir. Şam’daki öğreniminin ardından ailesiyle birlikte İşkodra, İstanbul ve tekrar Şam’a gitti. 1881 yılında İstanbul’daki Mekteb-i Mülkiye’nin idadi (lise) kısmına kaydoldu ve yüksek kısmını ise 1886 yılında başarıyla tamamladı.
Henüz öğrenciyken edebiyata ilgi duymaya başlayan Ahmet İhsan Bey, Jules Verne’in eserlerini Türkçeye çevirerek yayıncılığa adım attı. 1884 yılında “Bir Serseri” adlı çevirisi yayımlandı. Mülkiye’den mezun olduğu yıl, Hariciye Nezareti’nde çevirmen olarak göreve başladı. 1887’de Tophane Müşirliği tercümanlığına atandı ve aynı dönemde "Ümran" adlı dergiyi yayımladı. Ardından “Servet” adlı günlük gazetede çevirmen olarak çalıştı ve 1889 yılında “Şafak” dergisini yayımladı.
Eylül 1890’da memuriyetten ayrılarak matbaacılık hayalini gerçekleştirmek üzere bir arkadaşıyla birlikte “Âlem Matbaası”nı satın aldı. 27 Mart 1891 tarihinde ise Servet Gazetesi’nin eki olarak “Servet-i Fünun” dergisini yayımlamaya başladı. Bu dönemde İstanbul’daki matbaacılık teknolojisinin yetersiz olması nedeniyle çeşitli zorluklarla karşılaştı, ancak yayıncılığa olan tutkusu sayesinde yoluna devam etti.
1891 yılının Mayıs ayında, matbaacılık alanında bilgi ve tecrübesini artırmak amacıyla yurt dışına çıkan Ahmet İhsan Tokgöz, Fransa, İngiltere, Belçika, Hollanda, Almanya, İtalya, İsviçre, Avusturya ve Macaristan’ı kapsayan dört aylık bir gezi gerçekleştirdi. İstanbul’a döndüğünde matbaacılıkta modern teknikleri kullanmaya başladı. Bastığı İstanbul manzaraları büyük beğeni topladı. Özellikle Kız Kulesi resmi, Sultan II. Abdülhamit’in ilgisini çekti. Bu ilgi üzerine Servet-i Fünun’a aylık 3240 kuruş yardım sağlandı ve Paris’ten M. Napier adlı uzman matbaacı maaşı devlet tarafından karşılanmak üzere getirildi.
1909-1915 yılları arasında İstanbul Yüksek Ticaret Mektebi’nde coğrafya dersi veren Tokgöz, 1912-1913 yıllarında ise İstanbul Belediyesi Beyoğlu Şubesi Müdürlüğü görevini üstlendi. 1917 yılında Abdullah Zühtü ile birlikte Le Soir adlı Fransızca gazeteyi yayımlamaya başladı.
Mondros Mütarekesi’nin ardından İstanbul’da Piyer Loti Derneği’ni kurarak başkanlığını üstlendi. 1918 yılı sonunda İzmit Değirmendere’deki yazlığına çekildi ve burada işgale karşı kurulan millî direniş gruplarıyla irtibat kurdu. TBMM ile bağlantı kuran Tokgöz, İzmit’teki direnişçilerin geri çekilmesinden sonra hayatının tehlikeye girmesi üzerine Avrupa’ya gitti. Almanya ve Avusturya’da faaliyet yürütmek amacıyla Ankara Matbuat ve İstihbarat Şubesi'nin yurtdışı ayağını kurdu ve TBMM tarafından gönderilen haberleri Avrupa basınına ulaştırdı.
Büyük Zafer’in ardından Lozan Konferansı sırasında Lozan Türk Basın Bürosu’nu yönetti. Konferansın bitiminde İstanbul’a dönen Tokgöz, Servet-i Fünun dergisini çıkarmaya ve matbaacılığa devam etti.
1931 yılında Mustafa Kemal Atatürk’ün tensibiyle Ordu Milletvekilliğine seçildi. 1935 ve 1939 genel seçimlerinde de aynı ilden tekrar milletvekili seçildi. 1934’te çıkarılan Soyadı Kanunu gereği, ailesinin lakabı olan “Tokgöz” soyadını aldı.
Uluslararası düzeyde de aktif görevlerde bulunan Tokgöz, Çocuk Esirgeme ve Kızılay Derneklerinin Cenevre ve Paris’te yapılan kongrelerinde Türkiye’yi temsil etti. 1922 Prag, 1924 Londra’da Cemiyet-i Akvam Müzaheret Cemiyeti toplantılarına, milletvekilliği döneminde ise 1933 ve 1935'te Montreux ve Cenevre, 1936’da Glaskov, 1937’de Bratislava, 1938’de ise Kopenhag’da Türkiye delegesi olarak katıldı.
27 Aralık 1942 gecesi saat 00.30 sularında, Ordu milletvekiliyken Değirmendere’deki çiftliğinde yakalandığı kanser hastalığı nedeniyle hayatını kaybetti. Vasiyeti üzerine 28 Aralık’ta Değirmendere Garipler Mezarlığı’nda toprağa verildi. Evli ve üç çocuk babası olan Ahmet İhsan Tokgöz’ün ailesi hakkında detaylı bilgi ise kaynaklarda yer almamaktadır.
HACER DİCLE (MİLLETVEKİLİ)
1902 (H.1319) yılında Kastamonu’nun Taşköprü ilçesinde doğan Hacer Dicle’nin babası Ali Hilmi Efendi, annesi ise Hafize Refika Hanım’dır. Kastamonu Kız Muallim Mektebi’nden mezun olan Dicle, meslek hayatına öğretmen olarak başladı. Kastamonu Riyazetü’l-Benat İlk Mektebi'nde Başmuallimlik görevini üstlendi. 1920 ile 1935 yılları arasında toplam 15 yıl eğitim camiasına hizmet etti.
Cumhuriyet’in kadınlara tanıdığı Seçme ve Seçilme Hakkı’yla birlikte Hacer Dicle de siyasi alanda aktif rol alan öncü kadınlardan biri oldu. 1939 yılında Kastamonu’dan milletvekili seçilerek TBMM’de çalışmalarına başladı.
Eğitimci olarak bilinen Dicle, Kastamonu Öğretmen Okulu’nda tarih öğretmeni olarak çalışan Ali Nihat Dicle ile evlilik yaptı. Bu evlilikten iki kızı, Güner ve Fazilet Belkıs dünyaya geldi.Hacer Dicle, 18 Nisan 1966’da Ankara’da vefat etti ve aynı şehirde defnedildi.
KORGENERAL HÜSEYİN ABDULLAH ALPDOĞAN (BOLU M.)
1878 yılında Kastamonu’nun Taşköprü ilçesinde dünyaya gelen Mehmet Sabri Toprak’ın babası Abdullah Bey’dir. Askeri eğitimini Harp Okulu ve Harp Akademisi'nde tamamlayan Toprak, Trablusgarp, Balkan, I. Dünya ve İstiklal Savaşlarında aktif olarak görev aldı.Askeri kariyerinde önemli başarılar elde ederek Korgeneral rütbesine terfi etti.
Görev hayatı boyunca önemli idari ve askeri görevlerde bulunan Mehmet Sabri Toprak, Tunceli Valiliği ve 17. Kolordu Komutanlığı görevlerinde bulundu. Askeri kariyerinin ardından siyasete atıldı; 1943-1946 yılları arasında Bolu, 1946-1950 yılları arasında ise Kastamonu Milletvekili olarak Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde görev yaptı.
Mehmet Sabri Toprak, evli ve iki çocuk babasıydı; 9 Nisan 1972 tarihinde hayatını kaybetti.
İSMAİL HİLMİ DURA (MİLLETVEKİLİ)
1914 yılında Kastamonu'nun Taşköprü ilçesinde dünyaya gelen Ali Rıza Toprak, eski milletvekillerinden H. Sabri Bey’in oğludur. Annesi Gülsüme Hanım’dır. Eğitim hayatını İstanbul Hukuk Fakültesi’nde tamamladıktan sonra hukuk alanında çeşitli görevlerde bulundu.
Meslek hayatına savcılık ve hâkimlikle başlayan Toprak, daha sonra avukatlık yaptı. Kamu görevlerinde de yer alan Ali Rıza Toprak, Bayındırlık Bakanlığı Hukuk Müşavirliği ile Türk Hava Yolları Personel ve Sosyal İşler Müdürlüğü görevlerinde bulundu.
1954-1957, 1957-1960 ve 1977-1980 yılları arasında üç dönem boyunca Kastamonu Milletvekili olarak Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde görev yaptı. Evli ve iki çocuk babası olan Ali Rıza Toprak, 6 Temmuz 2004 tarihinde hayata gözlerini yumdu.
MUSTAFA KEMAL TOPÇULAR (MİLLETVEKİLİ)
1920 yılında Kastamonu’nun Taşköprü ilçesinde doğan Hüseyin Aslan, Ahmet Bey’in oğlu, Şerife Hanım’ın evladıdır. Eğitimini Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi’nde tamamlayarak Ziraat Yüksek Mühendisi unvanını aldı.
Meslek hayatında önemli görevler üstlenen Aslan, bir dönem Turhal Şeker Fabrikası’nda müdürlük yaptı. 1969-1973 yılları arasında ise Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde Kastamonu Milletvekili olarak görev yaptı.
Evli ve üç çocuk babası olan Hüseyin Aslan, 16 Şubat 1994 tarihinde aramızdan ayrıldı.
REFİK ASLAN (MİLLETVEKİLİ)
1940 yılında Taşköprü’de doğan Mehmet Harun, babası Harun Bey, annesi Elife Hanım’dır. Ankara İktisadi ve Ticari İlimler Akademisi’nde Sanayi İşletmeleri Bölümü’nden mezuniyetini gerçekleştirdi.
Serbest ticaretle uğraşan Mehmet Harun, 1991-1995 yılları arasında Kastamonu Milletvekili olarak TBMM’de görev yaptı. Evli ve iki çocuk babasıdır.
HALUK YILDIZ (MİLLETVEKİLİ)
1955 yılında Taşköprü’de doğan Selahattin Bey’in oğlu, annesi Elife Hanım’dır. 1977 yılında Ankara İktisadi ve Ticari İlimler Akademisi’ni bitirerek yükseköğrenimini tamamladı.
1974 yılında başladığı devlet memurluğunda çeşitli görevlerde bulundu. 1984-1992 yılları arasında Sağlık ve Sosyal Yardım Bakanlığı’nda Daire Başkanı, 1992-1993 yılları arasında Personel Genel Müdür Yardımcısı, 1993-1995 yılları arasında ise Personel Genel Müdürü olarak görev yaptı.
1995-1999 yılları arasında 20. dönem Kastamonu Milletvekili olarak TBMM’de bulundu. Evli ve iki çocuk babasıdır. 2000 yılında Ankara’daki Özel Güven Hastanesi’nde yöneticiliğe başladı ve halen bu görevini sürdürmektedir. Ayrıca Güven Hastanesi-Güven Sağlık ve Eğitim Vakfı’nın Mütevelli Heyeti üyeleri arasında yer almaktadır.
MEHMET SERDAROĞLU (MİLLETVEKİLİ)
1 Temmuz 1947’de Taşköprü’de doğdu. Babasının adı Vahittin, annesinin adı Samiye’dir. İstanbul Devlet Mühendislik ve Mimarlık Akademisi İnşaat Mühendisliği Bölümü’nü tamamladı.
25 Mart 1984 - 31 Ağustos 1991 tarihleri arasında Taşköprü Belediye Başkanı olarak iki dönem görev yaptı. Serbest inşaat mühendisi ve müteahhitlik yaparak mesleki faaliyetlerini sürdürdü.
ve 23. Dönem Kastamonu Milletvekilliği yaptı. Evli ve dört çocuk babasıdır. Halen ticaretle uğraşmaktadır.
DR. M. ŞÜKRÜ ELEKDAĞ (MİLLETVEKİLİ)
1924 yılında İstanbul’da doğdu. Taşköprülü Mustafa Bey ile Şükriye Hanım’ın oğludur. İstanbul Yüksek İktisat ve Ticaret Okulu’nu bitirdikten sonra, Paris Üniversitesi Hukuk ve Ekonomik Bilimler Fakültesi’nde iktisat alanında doktora yaptı.
Diplomat olarak kariyerine başlayan kişi, Dışişleri Bakanlığı’nda Genel Müdürlük ve Müsteşarlık görevlerini yürüttü. İspanya ve ABD Büyükelçisi olarak görev yaptı. Milliyet ve Sabah gazetelerinde köşe yazarlığı yaptı, Habertürk TV’de program sundu.
2002 ve 2007 genel seçimlerinde İstanbul milletvekili seçildi. Türkiye-AB Parlamento Komisyonu üyeliği yaptı. 22. ve 23. dönem meclislerini en yaşlı üye sıfatıyla açtı. Ayla Elekdağ ile evlidir ve dört çocuk babasıdır.
NURİ ÇİLİNGİR (MİLLETVEKİLİ)
1952 yılında Taşköprü’nün Alasökü köyünde doğdu. Babası Cemil Bey, annesi Şehriye Hanım’dır. 1972 yılında İstanbul Devlet Mühendislik ve Mimarlık Akademisi İnşaat Bölümü’nü bitirerek İnşaat Mühendisi oldu. SSK’da görev yaptıktan sonra mecburi hizmetini tamamlayarak devlet hizmetinden ayrıldı. 1976 yılında Salihli’ye yerleşip serbest inşaat müteahhitliği yaptı. 3 Kasım 2002 genel seçimlerinde Manisa Milletvekili seçildi. 2013 yılında vefat etti.
MEHMET YILDIRIM (MİLLETVEKİLİ)
1949 yılında Taşköprü’nün Alatarla köyünde doğdu. Babası Satı Mehmet Bey, annesi Satiye Hanım’dır. 1967 yılında İstanbul Devlet Mühendislik ve Mimarlık Akademisi Işık Mühendislik Yüksekokulu’ndan mezun olarak İnşaat Mühendisi unvanını aldı. 1972-1980 yılları arasında Karayolları Genel Müdürlüğü’nde görev yaptı. 1980 yılında istifa ederek müteahhitliğe başladı. Parti İl Başkanlığı yaptı.3 Kasım 2002 genel seçimlerinde Kastamonu Milletvekili olarak Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne girdi. Evli ve bir çocuk babasıdır.
HASAN ALTAN (MİLLETVEKİLİ)
14 Şubat 1948’de Taşköprü’de doğdu. Babasının adı Ali, annesinin adı Ayşe’dir. Serbest ticaretle uğraştı. 1991-2007 yılları arasında dört dönem Taşköprü Belediye Başkanlığı yaptı. 2007-2011 yılları arasında 23. dönem Kastamonu Milletvekili olarak görev aldı. Kastamonu Spor Kulübü Başkanlığı, Kızılay Taşköprü İlçe Delegeliği, Türkiye Belediyeler Birliği Yönetim Kurulu Üyeliği ve Kastamonu Mahalli İdareler Birliği Yönetim Kurulu Üyeliği gibi görevlerde bulundu. 2004 yılında “Tarihi Kentler Birliği Özendirme Ödülü” ve “Discover Turkey Türkiye Sevdalıları Onur Ödülü”, 2006’da “Tarihi Kentler Birliği Başarı Ödülü”, 2007’de “Karadeniz Bölgesi İlçe Belediye Başkanlığı Ödülü” ile “Çevre Ödülü” aldı. Hasan Altan, üç çocuk babasıdır.
MUSTAFA GÖKHAN GÜLŞEN (MİLLETVEKİLİ)
18 Ağustos 1970’te Kastamonu’da doğdu. Babasının adı Lütfi, annesinin adı Fahriye’dir. İstanbul Üniversitesi Eczacılık Fakültesi’ni tamamladı. 1992 yılından itibaren Kastamonu il merkezinde kendi eczanesini açarak serbest eczacı olarak çalıştı. Eczacı Meslek Odası ve sosyal yardım amaçlı sivil toplum kuruluşlarında görev aldı. 2004 yılında Kastamonu Merkez İl Genel Meclis Üyesi oldu. 2004-2009 yılları arasında AK Parti Kastamonu İl Başkanı olarak görev yaptı. 24. ve 25. dönem Kastamonu Milletvekilliği görevlerinde bulundu. Halen Kastamonu merkezde serbest eczacı olarak görevine devam etmektedir. Evli ve üç çocuk babasıdır.
METİN ÇELİK (MİLLETVEKİLİ)
1977 yılında Taşköprü’de doğdu. 1994 yılında Kastamonu İmam Hatip Lisesi’nden mezun oldu. Aynı yıl başladığı İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi’ni 1999’da tamamladı. 2000 yılında Kastamonu merkezde serbest avukat olarak çalışmaya başladı. 2002 Mart ayında AK Parti Kurucu Gençlik Kolu İl Başkanı olarak göreve getirildi. 2003 Eylül’ünde yapılan Ana Kademe 1. Olağan Kongresi’ne kadar bu görevini sürdürdü. Ardından 1., 2. ve 3. Olağan İl Kongrelerinde İl Yönetim Kurulu üyeliğine seçilerek Siyasi ve Hukuki İşlerden Sorumlu, ardından Teşkilattan Sorumlu İl Başkan Yardımcılığı görevlerinde bulundu. 9 Şubat 2011 tarihinde İl Başkanı olarak atandı. 4. Olağan İl Kongresinde tekrar İl Başkanı seçildi ve 4 Şubat 2015 tarihindeki kongreye kadar bu görevde kaldı. 25., 26. ve 27. dönem Kastamonu Milletvekili olarak görev yapmaktadır. Evli ve iki çocuk babasıdır.
HALİL ULUAY (MİLLETVEKİLİ)
1975 yılında Taşköprü’de doğan Halil Uluay, İzmir Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi’nden mezun olduktan sonra Kastamonu’da avukatlık yaptı. 2006 ile 2018 yılları arasında Kastamonu Barosu Yönetim Kurulu’nda görev aldı. Ayrıca HUDER Kastamonu Temsilciliği, İmam-Hatip Dernek Başkanlıkları ve İlim Yayma Cemiyeti Yönetim Kurulu üyeliği gibi çeşitli sivil toplum görevlerinde bulundu. 2004-2014 yılları arasında iki dönem AK Parti Kastamonu İl Genel Meclis Üyesi olarak görev yaptı. 2015-2017 yılları arasında ise AK Parti Kastamonu İl Başkanlığı görevini yürüttü. Evli ve 3 çocuk babasıdır.
