Mehmet Âkif Ersoy, 20 Aralık 1873'te İstanbul'un Fatih ilçesinin Sarıgüzel semtinde doğmuş ve 27 Aralık 1936'da İstanbul'da vefat etmiştir. Türk edebiyatının önemli isimlerinden biri olan Ersoy, İstiklâl Marşı'nın yazarı olarak "Millî Şair" unvanıyla anılır.
Mehmet Âkif Ersoy Nereli?
Mehmet Akif Ersoy, 20 Aralık 1873 tarihinde İstanbul'un Fatih ilçesinde, Karagümrük semtinde doğmuştur. Babası Tahir Efendi, Kosova'dan göç eden bir Arnavut, annesi Emine Cemile Hanım ise Buharalı bir ailenin kızıydı. Nüfusa kaydı ise babasının imamlık yaptığı çocukluk yıllarının bir kısmını geçirdiği Çanakkale'nin Bayramiç ilçesinde yapıldığı için nüfus cüzdanında doğum yeri Bayramiç olarak görünmektedir.
Osmanlı Devleti'nin çok uluslu yapısı içinde yetişen Mehmet Akif, kökeni ne olursa olsun kendisini her zaman Türk milleti ile bir görmüş ve bu şekilde tanıtılmıştır. Onun şiirlerinde ve yazılarında milli birliğe ve vatanseverliğe verdiği önem açık bir şekilde görülmektedir.
Mehmet Âkif Ersoy Eğitim Hayatı
Mehmet Âkif, ilk öğrenimine Fatih'te Emir Buhari Mahalle Mektebi'nde başladı. Daha sonra Fatih Merkez Rüştiyesi'nde orta öğrenimine devam etti ve burada Arapça, Farsça ve Fransızca derslerinde üstün başarı gösterdi. Babası Mehmet Tahir Efendi'nin vefatı ve 1889'daki büyük Fatih yangınında evlerinin yanması üzerine ailesi maddi zorluklar yaşadı. Bu nedenle, Mülkiye İdadisi'ni bırakarak Ziraat ve Baytar Mektebi'ne (Tarım ve Veterinerlik Okulu) kaydoldu ve 1893 yılında birincilikle mezun oldu.
Mezuniyetinin ardından Ziraat Nezareti Umur-u Baytariye Şubesi'nde (Tarım Bakanlığı Veteriner İşleri Şubesi) memur olarak çalışmaya başladı. Rumeli, Anadolu, Arnavutluk ve Arabistan'da görev yaparak halkla yakın ilişkiler kurdu. 1898 yılında Tophane-i Âmire Veznedarı Mehmet Emin Bey'in kızı İsmet Hanım ile evlendi ve bu evlilikten üçü kız, üçü erkek olmak üzere altı çocuğu oldu.
Mehmet Âkif Ersoy Edebi Çalışmaları ve İstiklâl Marşı
Mehmet Âkif, edebiyatla ilgilenmeye öğrencilik yıllarında başladı. İlk şiir ve yazıları Resimli Gazete ve Servet-i Fünûn dergisinde yayımlandı. 1908'de yayımlanmaya başlanan Sırat-ı Müstakim dergisinin başyazarı oldu ve bu dergide birçok şiir ve makale kaleme aldı. Şiirlerini "Safahat" adlı eserinde topladı; bu eser, 1911-1933 yılları arasında yayımlanan yedi kitaptan oluşur ve dönemin sosyal ve kültürel yapısını yansıtır.
Kurtuluş Savaşı sırasında, millî mücadelenin manevi gücünü artırmak amacıyla bir millî marş yazılması kararlaştırıldı. Mehmet Âkif, ödül olarak konulan 500 lirayı kabul etmeme şartıyla yarışmaya katıldı ve "Kahraman Ordumuza" ithaf ettiği İstiklâl Marşı'nı yazdı. Bu marş, 12 Mart 1921'de Türkiye Büyük Millet Meclisi tarafından millî marş olarak kabul edildi. Mehmet Âkif, ödül olarak verilen parayı kabul etmeyerek orduya bağışladı.
Mehmet Âkif Ersoy Ne Zaman Öldü?
Mehmet Akif Ersoy, 27 Aralık 1936 tarihinde İstanbul'da yaşamını yitirdi. Son yıllarını Mısır'da geçiren Ersoy, siroz hastalığına yakalanmasının ardından tedavi için Türkiye'ye döndü. Ancak hastalığı ilerlemiş durumdaydı ve doktorların tüm çabalarına rağmen iyileşemedi. Vefat ettiği gün İstanbul'da Edirnekapı Mezarlığı'na defnedildi. Mezarlığı, 1960 yılında Edirnekapı Şehitliği'ne nakledildi.
Mehmet Âkif Ersoy Eserleri Neler?
Mehmet Akif Ersoy, edebi kişiliği ve milli duyguları yüksek eserleriyle Türk edebiyatında önemli bir yer edinmiştir. En bilinen eseri, Türkiye Cumhuriyeti'nin ve Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nin milli marşı olan İstiklâl Marşı'dır. Mehmet Akif, bu marşı 1921 yılında Kurtuluş Savaşı sırasında kaleme almış ve orduya ithaf etmiştir.
Diğer önemli eserleri arasında şunlar bulunmaktadır
- Safahat (1911): Mehmet Akif'in toplu şiirlerini içeren 7 kitaptan oluşan eseridir.
- Süleymaniye Külliyelerinde (1912): Türkiye'nin o dönemde içinde bulunduğu durumu ve çözümlerini tartıştığı bir eser.
- Hakkın Sesleri (1913): Toplumsal konuları ele aldığı şiirlerinden oluşan bir eser.
- Fatih Kürsüsünde (1914): İslami ve toplumsal değerleri ele aldığı bir eser.
- Hatıralar (1917): Yaşadığı olayları ve görüşlerini anlattığı şiirlerinden oluşur.
- Asım (1924): Gençliğe seslendiği, idealist bir nesil yetiştirme amacı taşıyan bir eser.
- Gölgeler (1933): Hayatının son döneminde yazdığı ve Safahat serisinin son kitabıdır.